Lieke Augustijn gaat tweeënhalf jaar na het plotseling overlijden van haar beste vriend Luuk Dresen terug naar Bali, de plek waar ze hun laatste reis samen maakten. Ze wil hem, maar ook de leegte die hij achterliet, weer voelen.
“Het verdriet zal nooit weggaan, en dat hoeft ook niet, maar je moet accepteren dat iemand er niet meer is. Naar Bali gaan heeft mij dichter bij die acceptatie gebracht”, vertelt Lieke in gesprek met LINDA.meiden.
Wanneer Lieke beseft dat ze niet meer over Luuk praat en geen vreugde meer voelt als ze aan hem denkt, besluit ze de confrontatie aan te gaan. Ze moet van zichzelf weer voelen dat hij er niet meer is. “Toen dacht ik: eigenlijk is het heel mooi om terug te gaan naar Bali, naar de plekjes waar wij samen zijn geweest.” Dus pakte ze haar koffers. “Het was fijn om te doen, omdat ik weer heb kunnen huilen. Het was zo lang geleden, ik liet het niet meer dichtbij komen.”
Het verdriet weer voelen is pijnlijk. “Van tevoren denk je te weten: dát worden moeilijke momenten, dan ga ik hem missen of ga ik huilen, maar het waren juist de momenten waarbij ik het niet had verwacht. Toen ik aankwam op de Airport – Bali heeft nogal een eigen geur – kreeg ik ineens allemaal flashbacks van tweeënhalf jaar geleden. Dat greep me bij de keel. Het overviel me, maar ik wist ook: ik heb de goede keuze gemaakt, want ik kan weer bij mijn eigen verdriet.”
Eén ding die hoog op Liekes lijstje staat tijdens deze bijzondere reis, is het beklimmen van de Batur. Dat is één van haar dierbare herinneringen met hem. Ze gaat terug naar die plek en verblijft in hetzelfde huisje als waar ze met hem zat, maar Salmonella en een zonnesteek maken dat ze niet mee kan. Dat valt haar zwaar. “Ik heb heel hard gehuild.”
De herinnering waar ze eigenlijk naar op zoek is, vindt ze in een ander moment. Dat gebeurt ergens midden op Bali, op een voor haar random plek. “We bezochten een waterval en toen zag ik een rieten boog waar je in kan zitten. Ik herinnerde mij dat ik daar met Luuk was geweest. Het voelde toen alsof hij zei: ‘Liek, de Batur is niet gelukt, maar je moet niet alleen je focus daar op leggen’. Dit voelde heel warm. Hij voelde op dat moment heel fijn dichtbij. Dat heb ik sinds 2023 niet meer op die manier gevoeld.”
Denise (31) verloor haar beste vriendin in Vietnam: 'Ik mis alles aan haar'
Bali is de laatste reis die Lieke samen met Luuk maakt. De goede vrienden zijn er met een speciale reden; om een driedelige serie op te nemen, Luuk & Lieke Op Zoek Naar Zichzelf. “Vlak na terugkomst is hij overleden, waardoor ik eigenlijk nooit meer aan die reis heb gedacht”, beseft Lieke zich, als zij weer terugkeert naar het eiland.
“Zijn plotselinge overlijden nam alle fijne emoties van Bali over met het verdriet dat hij er niet meer is. Ik heb nooit meer met een warm gevoel naar Bali kunnen kijken. Door terug te gaan, activeerde ik de fijne gevoelens en herinneringen die wij daar samen maakten.”
Tekst gaat verder onder de post. (Hieronder is een deel van de laatste aflevering te zien)
View this post on Instagram
De zomer van 2022 lijkt onbezorgd. Op de avond van het nootlottige ongeval krijgt Lieke nog een filmpje van Luuk. “Lieke, Lieke, je moet hierheen komen”, hoort ze hem gezellig zeggen. Ze ziet het een paar uur later, maar is zelf op een ander feestje, dus zegt dat ze later misschien aansluit. “In de taxi dacht ik nog: ik heb niks meer van Luuk gehoord, dat is niks voor hem. Hij zal wel aan het slapen zijn, ik spreek hem morgen wel.”
Die ochtend erna wordt Lieke gebeld door iemand met wie ze normaal nooit belt. “Die persoon nam mij heel rustig mee door de avond. Hij vertelde hoe leuk de avond was, eigenlijk stap voor stap. Uiteindelijk sloot hij af met: er is iets tragisch met Luuk gebeurd. Mijn brein dacht op dat moment dat hij in het ziekenhuis lag en dat artsen met hem bezig waren. Ik denk achteraf dat ik een soort paniekaanval had. Ik heb gegild en ben op de grond gevallen.”
Het besef komt pas na zijn afscheid. Die dagen zegt ze tegen zichzelf dat ze er niet van moet weglopen. “Ik ben meteen naar de plek gegaan waar hij is overleden, heb geholpen met het opruimen van zijn kamer, ben naar zijn kist gegaan en heb gesproken op zijn uitvaart. Achteraf was het misschien een te grote confrontatie, maar ik heb mezelf wel laten zien dat dit de nieuwe situatie is, en zo eerlijk afscheid kunnen nemen.”
Waar Lieke en Luuk voor zijn dood op zoek gaan naar zichzelf, gaat Lieke nu op zoek naar Luuk. En dat lukt. “Ik heb warme gevoelens als ik over hem praat. Op zijn afscheid zei ik: ‘Ik draag liever altijd dit verdriet bij me dan dat ik jou nooit had gekend.’ Dat heb ik vanaf het begin gevoeld en doe ik nog steeds. Het is fijn dat ik stappen zet in het rouwproces, en die woorden ook daadwerkelijk betekenis krijgen in mijn hart. Dat ik weer met vreugde aan hem denk en over hem vertel.”
Lieke kan eindelijk zeggen dat ze de vreugde in het leven heeft teruggevonden. “Ik heb ook ervaren om dat volledig kwijt te zijn. Tandenpoetsen was al te veel gevraagd, maar ik dwong mezelf om uit bed te gaan. Nu heb ik altijd zin in de dag. Dat is niet vanzelf gegaan, ik heb er veel voor moeten doen en van mezelf moeten vragen. Ik ben weer een blij mens.”
Lieke geeft anderen mee dat het belangrijk is om te voelen wat je voelt. “Ben je boos? Ben dan boos. Het is logisch dat je door verschillende emoties gaat in een rouwproces. Je dealt met een emotie die groter is dan je ooit hebt ervaren. Tuurlijk weet je niet wat je daarmee moet. Voel je ook niet schuldig als je blij bent. Het is oké om jouw leven voort te zetten als dat van een ander is gestopt. Omarm de momenten die je wel met elkaar hebt gehad.
Luuk en ik hebben het weleens over de dood gehad met elkaar”, zegt Lieke tot slot. “Hij zei toen: ‘Liek, ik begrijp niet dat mensen zo verdrietig zijn als iemand doodgaat. Het is toch fantastisch dat iemand heeft bestaan? Waarom wordt dat niet gevierd’? Als ik verdrietig ben, denk ik: Luuk, je hebt helemaal gelijk.”
Rouwexpert Annemiek Dogan: 'Velen willen anderen niet lastigvallen met hun pijn, ik zeg: neem die ruimte in'
