Wat begon als zomerliefde, veranderde voor Isabelle (25) in een relatie die werd overschaduwd door drugs. Terwijl haar vriend Bart* steeds verder wegzakte in zijn verslaving, probeerde zij hem overeind te houden.
Inmiddels gaat het goed met Isabelle en Bart: “In therapie voel ik eindelijk dat mijn kant van het verhaal er ook mag zijn.”
Isabelle is 23 als ze Bart ontmoet. “Mijn nichts vriend was bevriend met hem – en zij probeerde Bart al een tijd aan mij te koppelen. We zagen elkaar tijdens het uitgaan en later op Lowlands. Hij was heel open en sociaal, anders dan andere jongens die ik tot dan toe had gedatet. Toch leek hij afstandelijk, tot hij me opeens mee op familieweekend vroeg. Ik was verbaasd, maar dacht ‘wat valt er te verliezen’. Dat weekend spendeerde ik samen met hem en zijn ouders in Drenthe.
Kort daarna kreeg ik de sleutels van mijn nieuwe huis. Toen Bart vertelde dat zijn ouders hem eruit hadden gezet, mocht hij bij mij logeren. Binnen een maand woonden we samen. We gebruikten samen ook weleens drugs. Hij bleef er alleen in hangen toen ik na de zomer minder ging gebruiken. Soms wilde ik het in het weekend gewoon bij wat biertjes houden, dan legde hij later die avond toch cocaïne op tafel.”
Isabelle herkent de patronen. “Mijn vader was ook verslaafd. Ik merkte dat Bart elke dag blowde, loog en steeds vaker cocaïne gebruikte. Hij kon het goed verbergen – hij werkte gewoon fulltime. Toch deelden steeds meer vrienden met mij dat hij drugs gebruikte, terwijl hij het thuis ontkende.
Zijn leugens braken me op. Ik probeerde inzicht te krijgen in onze financiën, maar geld verdween. Achteraf bleek hij maandelijks 500 tot 700 euro aan cocaïne uit te geven. Hij at niet meer, sliep niet, maar functioneerde toch op zijn werk. Mensen beseffen vaak niet dat een verslaafde ook een goed betaalde baan kan hebben. Iemand die verslaafd is, is negen van de tien keer geen dakloze junkie. Het zijn mensen met een ‘normaal’ leven.”
“Ik was continu voor Bart aan het zorgen. Ik maakte geen ruzie meer met hem, omdat ik wist dat ik de enige was die wist hoeveel hij gebruikte. Ik moest hem in de gaten blijven houden, anders zou hij het niet overleven. Vriendinnen zeiden vaak dat ik er een punt achter moest zetten, maar zo simpel was het niet. Als je van iemand houdt en ziet dat diegene zijn eigen graf aan het graven is, kun je bijna geen afstand nemen. Dan cijfer je jezelf liever weg.”
Na anderhalf jaar bereikt Isabelle haar grens. “We hadden lekkage en ik was geïrriteerd dat ik alles alleen moest oplossen. Toen ik een week later onverwacht eerder thuis was en hem onder invloed aantrof, was het klaar. We gingen uit elkaar. Ik wilde hem niet meer zien, maar hield toch contact om zeker te weten dat hij in orde was. Hij verhuisde terug naar zijn ouders, die zijn probleem afschoven op een depressie.
Later hoorde ik van Bart dat hij weer met zijn ex praatte. Dat nieuws vond ik slopend. Terwijl ik alles deed om hem overeind te houden, zocht hij contact met een andere meid. Toch bleef ik me verantwoordelijk voelen. Ik was de enige bij wie Bart tot rust kon komen. Als ik minder van me liet horen, sloeg de paranoia bij hem toe. Achteraf denk ik dat hij in een psychose zat: hij was ervan overtuigd dat ik vreemdging. Wanneer ik geen contact zocht, begon hij me te stalken. De hele situatie was onhoudbaar.”
Shay’s (22) moeder overleed jong door verslaving: ‘Met mijn pleegmoeders botste ik vaak’
“Ik bleef bij Bart aandringen dat hij zichzelf moest laten opnemen. Anders zou ik het contact met hem verbreken. Uiteindelijk overtuigde ik hem. Na drie weken in de kliniek merkte ik dat er iets bij hem klikte. Hij volgde het hele programma, ging naar meetings en praatte over zijn emoties. We stuurden in totaal zestig brieven naar elkaar tijdens zijn opname. Hij wilde echt van zijn verslaving af, niet meer alleen voor mij, maar voor hemzelf.”
Na vijf weken mag Bart weer naar huis. “Ik merkte dat hij veranderd was. Tot dat moment dacht ik dat er te veel tussen ons was gebeurd om ooit weer een relatie te krijgen. Nu hij clean was, besefte ik dat er weer een toekomst kon zijn. Al was er heel veel om te verwerken voor ons beiden.”
“Bart ging deels bij zijn ouders en deels bij mij wonen. Gewoon omdat dat goed voelde. Achteraf besef ik hoe spannend die keuze eigenlijk was. Wat als hij opnieuw zou terugvallen? Gelukkig gebeurde dat niet. Terwijl het met Bart stap voor stap beter ging, ging het met mij juist steeds slechter.
Ik had continu voor hem klaargestaan, terwijl ik 28 uur per week werkte, een studie volgde én het hele huishouden deed. Hoe ik dat volhield, weet ik niet – het was puur overleven. Nu er eindelijk ruimte was voor mijn emoties, voelde ik me verdrietig en boos. Ik had mijn gevoelens weggestopt, omdat ik bang was om Bart te verliezen. Nu hij stabieler was, kwam alles eruit. Ik weet dat zijn gedrag voortkwam uit zijn verslaving en dat hij me nooit bewust wilde kwetsen. Maar dat neemt de pijn niet weg.”
Demi was verslaafd aan ketamine: 'De hele dag zat ik op een emmer'
“Ik belandde in een burn-out en een depressie. Daarom ben ik op het advies van mijn psycholoog minder gaan werken. Ik focus nu vooral op mezelf – ik wil alles verwerken en rust hebben. Dat gaat met ups en downs.
Daarnaast hebben Bart en ik nu relatietherapie. Dat is fijn. Soms zitten we daar en zegt de therapeut straight up tegen Bart dat hij een klootzak is geweest. Dat is heftig voor hem, maar geeft mij het gevoel dat ik word gezien. Jarenlang hadden mensen alleen oog voor Bart, omdat hij de verslaafde was. Hoe het met míj ging, daar had bijna niemand oog voor. Terwijl het voor naasten net zo slopend kan zijn. In therapie voel ik eindelijk dat mijn kant van het verhaal er ook mag zijn.”
“Tussen Bart en mij gaat het nu goed. Natuurlijk zijn er nog obstakels, maar we weten dat we daar samen doorheen komen. We praten open over alles en er zijn geen geheimen meer. Het voelt gelijkwaardig: Bart zorgt nu ook voor mij, in plaats van andersom. Dat is misschien wel de grootste verandering – dat ik ook op hem kan leunen nu het met mij minder gaat. We zijn zelfs bezig met de volgende stap: samen een huis kopen.
Tegelijkertijd bewaak ik mijn grenzen scherper dan ooit. Vroeger deed ik alles voor hem, maar die moederrol wil ik nooit meer aannemen. Bart moet zijn eigen verantwoordelijkheid nemen. Een terugval kan altijd gebeuren, maar als dat weer gebeurt, dan houdt het op. Die grens is hard, maar nodig.”
“Ik deel mijn verhaal, omdat er nog steeds een taboe ligt op verslaving. En áls erover gesproken wordt, gaat het bijna altijd over de verslaafde, niet over de impact op naasten. Mocht iemand in een soortgelijke situatie als ik zitten, dan wil ik zeggen dat je altijd aan jezelf moet blijven denken. Je kunt het niet voor iemand anders oplossen. Uiteindelijk moet iemand zelf een dieptepunt bereiken en willen veranderen. Jij hebt daar geen invloed op – zorg dus vooral goed voor jezelf.”
*Barts naam is gefingeerd. Zijn echte naam is bekend bij de redactie.
Jimmy (22) is ruim 6 maanden clean: 'Tijdens mijn drugsverslaving hielp ik herstellende verslaafden'
