In Nederland is het gebruik van cannabis (en alle andere drugs) legaal en wordt het door sommige mensen als relatief onschuldig gezien. Toch kan blowen leiden tot ernstige psychische problemen, zoals een psychose.
Sarah Graman, preventiedeskundige bij Jellinek, vertelt ons er meer over.
Hasj en wiet zijn beide producten van de cannabisplant en worden om die reden ook vaak onder de verzamelnaam ‘cannabis’ genoemd. De werkzame stof hierin is THC, wat zorgt voor een stoned of high-gevoel, vertelt Graman. “Je hebt het gevoel dat je lekkerder in je vel zit, je ziet de wereld net wat anders en bent ontspannen. Hoewel cannabis op veel gebruikers dit effect heeft, kan het er ook voor zorgen dat zij er paranoïde van worden. Zo kunnen ze dingen horen die er niet zijn of achterdochtig zijn. Bij de meeste mensen is dit gevoel lichtelijk aanwezig, maar voor mensen die gevoelig zijn voor psychose, kan cannabis dit gevoel juist versterken of een psychose zelfs uitlokken.”
Lang niet iedereen die (wel eens) cannabis gebruikt, loopt kans op een psychose. Graman: “Je moet er aanleg voor hebben, al hoef je daar niet altijd vooraf van te weten. Als je cannabis rookt waar veel THC in zit, en er zijn andere factoren die ietwat instabiel zijn, wordt de kans op een psychose vergroot. Het is nooit van tevoren te zeggen of cannabisgebruik tot een psychose zal leiden, daar kom je pas achter als het gebeurt.”
‘Een psychose is een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen)’, schrijft het UMC. Het is dan ook heel lastig om bij jezelf te herkennen wanneer je in een psychose zit, vult Graman aan. “Omdat jouw wanen echt lijken. Als je een psychose hebt, wordt dat sneller opgemerkt door je omgeving. Zij signaleren bepaalde gedragingen, zoals achterdochtigheid, afzondering, paranoia.”
Als je aanleg hebt voor psychoses en blowt, kunnen deze getriggerd worden. Stop je met blowen, dan verdwijnt de trigger. “Het cannabisgebruik uit het verleden kan dit dan niet meer uitlokken, maar een andere situatie kan dat wel.”
Volgens Graman is na alcohol cannabisgebruik de voornaamste reden waarvoor mensen de verslavingszorg opzoeken. En voor jongeren onder de 25 is het zelfs het meest voorkomende middel. “Het wordt als laagdrempelig gezien.” En dat blijkt ook uit de cijfers van de Nationale Drug Monitor. In 2024 had 18,9% van volwassen vrouwen (18 jaar en ouder) ooit cannabis gebruikt. 0,7% deed dat (bijna) dagelijks. Dit is een stuk lager dan bij mannen.” Ook goed om te weten: mannen hebben statistisch gezien vaker een psychose door cannabisgebruik dan vrouwen.
Ex-drugsverslaafde Valerie (31): 'Ik wilde pijnstillers kopen, maar ging weg met heroïne'
Als je geen aanleg hebt voor psychoses, is blowen dan onschuldig? Graman: “Geen enkel middel is onschuldig. Aan middelengebruik zitten altijd risico’s verbonden. Cannabis kent geen grote lichamelijke gevolgen, maar een afhankelijkheid aan het middel kan wel ontstaan wanneer het met een functie gebruikt wordt. Zoals gevoelens dempen als je je niet zo fijn voelt, of rust creëren in een druk hoofd. Dan is het niet meer zo onschuldig en ligt verslaving op de loer. Blowen is niet de oplossing van problemen en kan ze zelfs verslechteren. Het kan leiden tot slaapproblemen, verminderde concentratie en angstige gevoelens. Dit zal er waarschijnlijk voor zorgen dat je je nog slechter voelt dan daarvoor.”
De preventiedeskundige benadrukt: “Als je lekker in je vel zit en af en toe blowt, hoeft dat niet voor probleem te zorgen. Maar als je minder lekker gaat of met onzekerheden kampt, kan blowen dat juist negatief beïnvloeden.”
Het grootste risico aan blowen is de afhankelijkheid ervan, oftewel een verslaving. “Op het moment dat je merkt dat je cannabis gebruikt en je er mentaal niet lekker op gaat, is het advies: stop ermee. Zit je op dat moment nog midden in je high, probeer dan fijne mensen om je heen te verzamelen die je kunnen afleiden, door te kletsen of iets te eten, tot de gevoelens verminderen en het middel uitwerkt.”
Wil je weten hoe het met je cannabisgebruik staat? Check dan Drug Check-up. Of zoek online (anonieme) zelfhulp via Jellinek.
Eerste hulp bij paniekaanval: zo help je jezelf én een ander
