Eicellen invriezen

Als wij Lisa spreken, zit ze midden in haar eerste traject. “Je eicellen laten invriezen gaat vaak in meerdere rondes”, vertelt ze. “Ik ben nu net begonnen met mezelf dagelijks prikken. In de week voor mijn menstruatie is dat één injectie met extra hormonen. Tijdens mijn menstruatie zijn dit er twee.

Deze hormonen houden mijn eisprong tegen en stimuleren de groei van meerdere eitjes. Tien dagen na mijn ongesteldheid krijg ik een controle-echo om te kijken of ik klaar ben voor een punctie. Dan wordt onder verdoving met een naald door de vagina in je eierstok geprikt en ‘oogsten’ ze je eicellen.”

Vroegtijdige overgang

Lisa is nu al bezig met invriezen, omdat de kans groot is dat ze vroeg in de overgang komt. “Mijn moeder had op haar 29e geluk dat ze nog zwanger kon raken. Niet veel later belandde ze in de overgang. Mijn overgrootoma heeft waarschijnlijk hetzelfde meegemaakt. Toen mijn tante hoorde dat haar eicelreserves te laag waren voor een tweede kind, keek ze ook niet gek op.” 

Door de ervaringen van haar familie, denkt Lisa rond haar twaalfde al na over kinderen. “Ik heb een grote kinderwens, dus ik wil geen risico lopen dat ik net te laat ben. Als negentienjarige ging ik naar de gynaecoloog om mijn kansen te bespreken. Zij adviseerde me om mijn spiraal er rond mijn 24e uit te halen. Dan kon ik veranderingen in mijn cyclus beter herkennen. Na het verwijderen van mijn spiraal heb ik ook meteen mijn bloed laten prikken. Daar kwam helaas uit dat mijn AMH-waarde (die indirect iets zegt over je eicelreserve, red.) zodanig laag is dat ik nu al actie moest ondernemen.”

Vroeger dan verwacht

Dat nieuws komt hard aan bij Lisa. “Ik dacht altijd dat ik me pas op mijn 28e zorgen hoefde te maken over kinderen. Op tijd, maar niet heel vroeg. Nu ben ik pas 24 – net klaar met mijn master, wonend in een studentenstudio en zonder baan. Bewust alleenstaand moeder worden, voelt daarom niet als een optie. Iets wat ik op mijn achtentwintigste wel zou overwegen.”

Haar eitjes invriezen, lijkt daarom de enige keuze voor Lisa. “Ik ben meteen op intake gegaan en kreeg voorrang op de wachtlijst. Tijdens een inwendige echo checkten ze hoeveel follikelblaasjes ik heb – de blaasjes waar eicellen in kunnen groeien. Ik heb er negen, wat erg weinig is. Bij mij zijn er daarom meerdere pogingen nodig om voldoende eitjes te verzamelen. Bij vrouwen onder de 35 raden ze aan om twintig eicellen in te vriezen – dan heb je een goede kans om later nog een kind te kunnen krijgen.”

Geraldine Kemper over haar kinderwens: 'Ik ben alvast bezig met het invriezen van mijn eitjes'Lees meer

Ingrijpend

Met de eerste punctie in zicht, begint Lisa de behandelingen spannend te vinden. “Ik hoop dat de echo goed uitpakt en dat ik deze ronde al meerdere eicellen kan laten invriezen. Hoewel de punctie onder verdoving is, mag je daarna een week niet sporten. Dat maakt het ook spannend – het is best wel ingrijpend.

Ook het krijgen van hormonen valt me op dit moment zwaar. De dag na mijn menstruatie kreeg ik er een tweede hormoonspuit bij. Ik merk dat ik van deze hormonen veel last heb; ik ben erg moe en heel warrig in mijn hoofd. Ik voel mij somberder en mijn emoties zijn versterkt. Ik ben minder creatief en kan niet zo goed meer nadenken. Dat zijn dingen die er allemaal bij komen kijken.”

Vergoeding

Het invriezen van je eicellen is niet alleen ingrijpend, maar in veel gevallen ook kostbaar. “De kosten per ronde lopen snel op tot gemiddeld 5.000 euro. Vaak wordt dit niet vergoed – alleen als je er een medische indicatie voor krijgt. Die lijst is erg beperkt.” Mensen krijgen bijvoorbeeld een vergoeding als ze een chemokuur tegen kanker gaan doen (die hun vruchtbaarheid kan aantasten) of bij bewezen prematuur ovarieel falen (vervroegde overgang). “Als dit niet zo is, spreken ze van social freezing.”

Een sociale reden houdt in dat je er zelf voor kiest om zwangerschap uit te stellen, maar wel zekerheid wilt. “In mijn geval werd er getwijfeld of mijn reden medisch was. Daardoor dacht ik even dat ik had gefaald. Is het de bedoeling dat ik in deze levensfase al ready ben voor een kind? Was het mijn eigen keuze? Het voelde niet eerlijk, maar ik kon er niets aan veranderen.”

Inmiddels weet ik dat mijn situatie tóch een geldige medische reden is en krijg ik mijn traject vergoed. Maar ik ben me ervan bewust wat voor een grote impact zo’n behandeling kan hebben op je portemonnee. Gelukkig heb ik ouders die me sowieso wilden helpen, maar niet iedereen heeft die luxe. In dat geval is je kinderwens opeens afhankelijk van jouw financiële situatie.”

Iris (21) koos als alleenstaande moeder voor tweede kindje: 'Dacht dat ik niet in aanmerking kwam'Lees meer

Vrijheid

Nu Lisa midden in haar behandeling zit, kijkt ze uit naar het afronden ervan.  “Het is even doorzetten, maar het gaat me ook veel vrijheid geven. Ik voel nu minder de druk om over drie jaar alles op orde te hebben. Zelfs als ik in de overgang kom voordat ik kinderen wil, is het nog mogelijk mijn eigen kind te dragen in mijn baarmoeder.”

Tegen de overgang zelf ziet Lisa wel op. “Mocht dat vroeg gebeuren, dan betekent dat letterlijk dat mijn lichaam sneller ouder wordt. Je kunt dan slechtere botten en rimpels krijgen. Gelukkig heb ik bij mijn moeder gezien dat dit meeviel.”

Bewustwording kinderwens

Lisa deelt haar verhaal om anderen bewust te maken van de onzekerheid rondom een kinderwens. “Ik wist het op tijd, omdat mijn moeder hetzelfde al heeft meegemaakt, maar ik denk dat weinig mensen van mijn leeftijd bezig zijn met hun vruchtbaarheid. In mijn geval was het belangrijk om op mijn twintigste al te kijken naar mijn eicelreserve in plaats van op mijn dertigste.”

Lisa hoopt dat er meer aandacht komt voor verhalen van vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen. “Misschien kan het een verbetering in de regelgeving teweeg brengen. Het zou fijn zijn als de kinderwens van vrouwen in de toekomst minder afhankelijk is van hun inkomen, zeker voor vrouwen in vergelijkbare situaties als die van mij.”

Docent ontdekt hartafwijking bij Roos (26) tijdens studie verpleegkunde: 'Ik wilde jong en onbezorgd zijn'Lees meer