Bekkenpijn tijdens de zwangerschap komt in Nederland bij ongeveer tachtig procent van de zwangeren voor. Ondanks het grote aantal is er nog geen sluitende wetenschappelijke verklaring voor hoe bekkenpijn ontstaat.
De Faculteit Gedrag- en Bewegingswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam, samen met het Instituut Bewegingsstudies van de Hogeschool Utrecht, is daarom gestart met een landelijk onderzoek naar bekkenpijn onder vrouwen die in verwachting zijn van hun eerste kind.
Bekkenpijn is pijn in de hele bekkenregio. “Het gaat om alles tussen je onderste rib en je bilplooi. Zo’n brede definitie maakt dat je last van je onderrug zou kunnen zien als bekkenpijn”, legt onderzoeker en PhD candidate Human Movement Sciences Esther van Benten uit.
Er is (nog) weinig bekend over de oorzaak van bekkenpijn tijdens de zwangerschap. Wel zijn er genoeg verklaringen te vinden op het internet, maar het leeuwendeel daarvan is niet wetenschappelijk bewezen. “Het wordt veel geschoven op hormoonwerking, of de houding en de beweging van de vrouw. Dit betekent niet dat dit geen factoren kunnen zijn, maar het gaat erom dat de factoren niet in samenspel met andere factoren zijn bekeken. Het feit blijft dat de ene vrouw een slechte houding heeft en geen pijn ervaart, en de andere vrouw wel. Andere factoren, zoals slaapkwaliteit en veerkracht, moeten dus worden onderzocht om beter grip te krijgen op de verklaring voor de pijn.”
Een op vijf vrouwen krijgt depressieve klachten na zwangerschap: 'Gesprek mag vaker worden gevoerd'
Bij het grootste deel van de vrouwen met bekkenpijn stoppen de klachten na de zwangerschap. “Veel vrouwen houden in het hoofd dat de pijn vast stopt als het kindje is geboren. Dan staan ze er zo positief en optimistisch mogelijk tegenover. Maar soms herstelt het niet, dan zien we dat de positiviteit minder wordt.”
Bekkenpijn kan milde tot ernstige gevolgen voor de kwaliteit van leven voor (toekomstige) moeders met zich mee brengen.”Ze kunnen bijvoorbeeld niet meer volledig werken, of hun hobby of sport niet meer uitvoeren. Ook het zelf verzorgen van hun pasgeboren baby kan moeilijk zijn. Het niet voldoen aan wat ze van zichzelf hadden verwacht, maar ook wat de maatschappij ervan vindt, kan negatieve mentale gevolgen hebben.”
Het onderzoek, genaamd Beter Begrip van Bekkenpijn, richt zich op het vaststellen van verschillende risicoprofielen waarin factoren worden gecombineerd. “We willen vrouwen die tussen de acht en twaalf weken zwanger zijn, gedurende hun zwangerschap en het eerste halve jaar postpartum volgen door ze vragenlijsten te laten invullen. Dat kan gewoon thuis gebeuren, via een laptop of telefoon. Zij hoeft op dat moment geen bekkenpijn te hebben om mee te doen. Uniek aan dit onderzoek is dat het verloop van allerlei aspecten in kaart gebracht wordt over de gehele zwangerschap en het eerste halve jaar na de geboorte van de baby. Dit is in Nederland nog niet eerder gedaan.”
Zoals Van Benten eerder uitlegde, is de kans groot dat het ontstaan van de klachten te maken heeft met een combinatie van biologische, psychologische en sociale factoren. “Daarom beantwoorden de deelneemsters niet alleen vragen over pijn of beperkingen in hun dagelijks leven, maar bijvoorbeeld ook over hun gedachten over bekkenpijn, slaapkwaliteit, depressie en veerkracht.”
Eindelijk veilig onderzoek naar juiste dosering medicatie voor zwangeren: 'Belangrijke mijlpaal'
Honderd verloskundigenpraktijken verspreid door Nederland zijn aangesloten bij Beter Begrip van Bekkenpijn en benaderen zwangeren om deel te nemen aan het onderzoek. De studie is net van start gegaan, en de onderzoekers hopen dat veel zwangeren mee zullen doen. “Er is een heel grote groep vrouwen nodig. Daarnaast willen we een reële weerspiegeling van alle Nederlandse zwangeren. Daarom dragen verloskundigenpraktijken uit elke provincie bij aan de onderzoeksgroep. Zo heeft iedereen kans om voor de studie te worden uitgenodigd. We zijn de verloskundigenpraktijken zeer dankbaar voor hun hulp. Zonder hen zijn vrouwen tussen de acht en twaalf weken zwangerschap niet vindbaar.”
“Dat verloskundigenpraktijken graag meehelpen met de werving, maakt het duidelijk dat het probleem van bekkenpijn een breed gedragen onderwerp is, waar ook de verloskundige meer inzicht in zou willen hebben”, voegt Van Benten toe.
Het onderzoeksteam hoopt meer zicht te krijgen op de verklaring(en) voor de bekkenklachten. “Als we beter kunnen duiden welke factoren een rol spelen, dan kunnen we vroegtijdig ingrijpen. Zo kunnen we vrouwen op een bepaald moment in de zwangerschap gaan herkennen en de klachten vóór zijn. Nemen we de factoren weg, kunnen we beter voor onze moeders en moeders in spé gaan zorgen. Dan hopen we ook dat het hoge percentage van tachtig procent lager wordt.”
Deze vrouwen trainden hun bekkenbodemspieren: 'Minder last van druppels'
