In Denemarken noemen ze het ‘hygge’, in Japan ‘shinrin-yoku’ en in Nederland is het ‘niksen’: manieren om te zorgen voor ons mentale welzijn. Maar is dat ‘niksen’ wel iets voor Nederlanders?
LINDA. sprak met Maartje Willems, auteur van het boek Niksen, lang leve lanterfanten over wat het betekent om echt even niks te doen.
Niets doen is in ons dagelijks leven knap lastig. “Je telefoon is gemaakt om je constant bezig te houden met muziek, podcasts en nieuws. Op sociale media is iedereen voortdurend íets aan het doen”, vertelt Willems. Heel de dag zijn we bezig: “Onze hersenen blijven maar doorratelen alsof we ons bevinden op een soort festivalterrein. En af en toe komt het dan in de media: ‘Niksen’, dat moeten we echt weer doen.”
Maar wat is ‘niksen’ eigenlijk? “In Nederland bedenken we vaker nieuwe werkwoorden, zoals bijvoorbeeld tafelen.” Een term die niet echt past in de Nederlandse cultuur. We zijn een volkje dat heel hard werkt, en niets doen past daar niet goed bij. Ook al lijkt dat op internationaal terrein wel zo te zijn: “We zijn zo’n actief volk, hoe kan het lijken alsof we goed zijn in ‘niksen’?”, zegt Willems lachend.
Na 'hygge' en 'niksen' is 'uitwaaien' de nieuwe Noord-Europese lifestyle-trend
Volgens Willems hebben we de neiging om altijd bezig te blijven. Zelfs tijdens het mediteren denk je: ik heb nog spruitjes in mijn koelkast, daar moet ik iets mee. Willems zegt ook eerlijk: “Ik denk gewoon niet dat mensen het echt kunnen, ‘niksen’.” Maar wellicht heb je wel af en toe de behoefte om even op de pauzeknop te drukken. Hoe doe je dat dan?
“Er is geen heilige graal om ons snelle leven behapbaar te maken”, zegt Willems. Wat het dichtst in de buurt komt van ‘niksen’ is als “wat je doet geen enkel doel dient. Een beetje staren, dagdromen en je gedachten laten waaien dus.” En dan is ook heel goed voor je, vertelde hoogleraar cognitieve psychologie Stefan van der Stigchel eerder al aan LINDA.: “Op het moment dat je niks doet, gaat het gedeelte van je brein dat actief is in de concentratiestand even uit. Je geeft het daarmee de mogelijkheid op te laden en te rusten.”
Oké, hoe pak je dat concreet aan? “Het is fijn om jezelf af en toe een beetje te verliezen in ‘niksen’, maar het vergt wel doorzettingsvermogen. Als je bij de tandarts zit te wachten reageer je al snel op appjes. Maar pak je telefoon er dan juist even niet bij. Neem eens een momentje om even te staren.” Naar buiten staren of je telefoon er niet bijpakken is soms iets waar we aan herinnerd moeten worden.
“Onthoud dat je altijd maar één stap verwijderd bent van niks doen. Je hoeft alleen maar even te stoppen waar je mee bezig bent en geen nieuwe activiteit te beginnen. Dus klap je laptop straks even dicht en ga even staren voordat je verder gaat en aan iets nieuws begint.”
Waarom het goed is voor onszelf en ons brein om af en toe te niksen
