Als je aan vitamine D denkt, denk je waarschijnlijk meteen aan de zon. Toch is vitamine D veel meer dan een vitamine die je binnenkrijgt door buiten te zijn. Het speelt zelfs een cruciale rol in onze gezondheid. Maar hoe zit dat precies?
Angela Trooster-Bosse, voormalig openbaar apotheker, vertelt LINDA. meer over de effecten van vitamine D.
“Vitamine D zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel, wat essentieel is voor een goede opbouw van botten en het gebit”, legt Angela uit. “Het is niet alleen belangrijk voor de groei van kinderen, maar ook voor de werking van volwassen nieren, spieren en het afweersysteem.”
Een tekort aan vitamine D kan serieuze gevolgen hebben. “Volwassenen met een vitamine D-tekort kunnen brozere botten krijgen, met bot- en spierpijn in de bovenbenen en heupen tot gevolg. Dat kan ervoor zorgen dat je moeilijker kunt opstaan uit een stoel en een verhoogd risico op botbreuken hebt, wat we osteomalacie noemen.”
“Een langdurig tekort kan leiden tot botontkalking, wat op oudere leeftijd kan resulteren in zwakkere botten die sneller breken”, vertelt ze. “Bovendien kan het de afweer tegen bacteriën en virussen verminderen. Een langdurig tekort kan zelfs het risico op bepaalde ziekten verhogen, zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2, darmkanker en auto-immuunziekten.”
Vitamine D zorgt niet alleen voor sterke botten: 'Ook belangrijk voor vruchtbaarheid'
Genoeg scenario’s die je wil vermijden, dus. Hoe zorgen we ervoor dat we dan wel voldoende vitamine D binnenkrijgen? Angela adviseert een combinatie van voornamelijk zonlicht, aangevuld met voeding. “In de zomermaanden volstaat dagelijks een kwartier tot een half uur blootstelling aan de zon tussen 11.00 uur en 15.00 uur, waarbij de handen en het hoofd onbedekt zijn.” Vergeet dan natuurlijk niet om je goed in te smeren met zonnebrand, want dat heeft geen invloed op de aanmaak van vitamine D.
“Daarnaast zijn voedingsbronnen zoals halvarine, margarine, vloeibaar bak- en braadvet en vette vis essentieel voor een gebalanceerde inname.” Volgens het Voedingscentrum krijg je hier voldoende van binnen als je eet volgens de Schijf van Vijf.
De meeste mensen hoeven zich geen zorgen te maken over een tekort aan vitamine D, maar er zijn wel een aantal risicogroepen die extra nodig hebben. “Mensen met een donkere huidskleur, mensen die weinig buiten komen of de huid bedekken, ouderen, zwangere vrouwen, vrouwen boven de 50 en mannen boven de 70 en mensen met bepaalde aandoeningen kunnen baat hebben bij supplementen”, legt ze uit.
Hoewel de kans heel klein is, kan een te grote inname van vitamine D ook risico’s met zich meebrengen. “Langdurig overmatig supplementgebruik kan kalkafzettingen in het lichaam veroorzaken, wat mogelijk kan leiden tot schade aan de nieren”, vertelt Angela. “Gelukkig komt een overdosis zelden voor bij gezonde mensen.”
Behoor je tot de risicogroep en wil je starten met het gebruik van vitamine D supplementen? Volgens Angela is het altijd verstandig om hierover advies in te winnen bij een specialist. “Denk dan bijvoorbeeld aan een apotheker of een huisarts.”
De zin en onzin van voedingssupplementen: hoe slik je verstandig?
