Jeroen Smeets (46) werkt al zeventien jaar als huisarts in Maastricht. Hij maakt de levens van zijn patiënten mee op allerlei bepalende momenten, van geboorte tot overlijden. En dat kan soms best hard aankomen.
‘Wat is het toch heftig als een reanimatie niet slaagt’, schrijft hij op Twitter. ‘Voor de familie en omstanders, maar ook voor de dokter.’
In zijn bericht refereert hij naar de reanimatie van een man (69), die onaanspreekbaar in bed werd aangetroffen door zijn echtgenote. Zij belt Jeroen, en omdat deze man een voorgeschiedenis heeft met hart- en vaatziekten, roept hij meteen een ambulance op. De echtgenote start thuis met de reanimatie, terwijl Jeroen zich naar hen toe spoedt om dit van haar over te kunnen nemen.
Daarna arriveert de ambulance. De verpleegkundigen gaan hiermee door en dienen zowel medicatie als schokken toe. Alle protocollen worden gevolgd, maar het hartritme komt niet meer op gang. Na een half uur tevergeefs proberen moet Jeroen helaas toestemming geven om te stoppen. Ontzettend moeilijk om te doen, vertelt hij.
“Het is een ‘formaliteit’ die uitgevoerd moet worden, maar op zo’n moment komt de realiteit wel echt binnen. Ik kende dit gezin ook al 17 jaar, dus ik wil er dan vooral ook zijn om hen op te vangen en te ondersteunen. Ook na die eerste uren. We sturen vanuit de praktijk een kaart, maar ik zoek daarna ook regelmatig contact om te monitoren of de echtgenote bijvoorbeeld hulp nodig heeft. Je bent niet alleen huisarts van de overleden patiënt, maar van een hele familie.”
Ineke Voskuil redde haar man Bert dankzij reanimatie: 'Volg alsjeblieft zo'n cursus'
Situaties zoals deze, waarin een patiënt niet eens meer naar een ziekenhuis gebracht kan worden voor extra hulp, komen in Jeroens ervaring gelukkig niet heel veel voor. Eens per een à twee jaar, schat hij. Maar als het gebeurt, is het best heftig. “Het hakt er toch in”, aldus Jeroen.
“Een acuut overlijden is één van de verdrietigste momenten die je meemaakt als huisarts. Zeker als het iemand overkomt die je echt al jarenlang op de praktijk krijgt. Het laat je inzien hoe vergankelijk het leven is. Na zo’n dag vind ik het altijd extra bijzonder om weer naar huis te mogen, naar mijn gezonde vrouw en twee kinderen. Koester wat je hebt.”
Jeroen deelde zijn ervaring niet op Twitter om expliciet aandacht te vragen voor het effect van een overlijden op een huisarts, maar om het bewustzijn over dit soort scenario’s te vergroten. “Natuurlijk is het goed om te benadrukken dat een dokter ook gevoel heeft, en ook verdrietig kan zijn als iets heftigs gebeurt. Vaak praat ik er dan over met collega’s op de praktijk. Je kunt elkaar dan wel steun bieden, als dokter én als mens. Maar ik deelde het vooral in de hoop op meer bewustzijn. Dat meer mensen een reanimatiecursus gaan volgen. Want hoe meer burgerhulp er is, hoe sneller je kunt starten met reanimatie. En dat is vaak goed voor de uitkomst.”
Gelukkig staan er tegenover de verdrietige gebeurtenissen ook een heleboel dankbare momenten. “De tieners van zeventien jaar geleden krijgen nu zelf kinderen, de baby’s van toen zijn nu aan het puberen. Het is hartstikke leuk om al die levensfases van patiënten mee te maken. En laatst had ik iemand tegenover me zitten die na een periode vol ellende nog een afspraak wilde. Prima, dacht ik, en ik zat klaar om naar een probleem of klacht te luisteren. Maar nee, hij zei: ‘Ik wilde gewoon zelf even komen melden dat het perfect met me gaat’. Dat kan dus óók. Dat soort momenten maken dit werk zo mooi.”
Daniëlle moest reanimeren: 'Er was geen ademhaling, geen pols, geen bewustzijn'
