Als er een woord is wat mijn vader kenmerkte, is het waardigheid. Hij wilde waardig leven én waardig doodgaan. Voor hem hield dat ook in de regie houden over zijn eigen leven – tot zijn laatste adem. Dat was niet altijd makkelijk voor hem in deze gemedicaliseerde wereld. Ironisch genoeg was hij er zelf als apotheker onderdeel van.

Ik herinner me nog levendig een van de laatste gesprekken met zijn huisarts en lieve wijkverpleegkundige waarin besproken werd dat papa eigenlijk naar een verpleeghuis moest omdat het thuis niet meer kon. Zelfs niet met alle extra hulp, inclusief mij als mantelzorger. “En waar ben ik in dit gesprek?”, zei hij toen er allerlei oplossingen over en voor hem – in plaats van met en door hem – werden aangedragen.

Het coronavirus plaatste ons voor het dilemma: waar een afscheid te organiseren? Gelukkig vierden we al op grootse wijze zijn leven met familie en vrienden op zijn 85e verjaardag – zo’n zeven maanden geleden. Het crematorium was geen optie, voornamelijk omdat we geen hapje en drankje konden aanbieden, terwijl papa een echte foodie was.

“Waarom niet thuis met zijn dierbaren?”, dachten we al snel. Vooral ook omdat papa’s oudste zoon met zijn enige (klein-)kinderen in de Verenigde Staten wonen en er dus fysiek niet bij konden zijn.

Op Paaszondag hebben we een thuisdienst georganiseerd, losjes geïnspireerd door de Quakers’ principes van silence and simplicity. Een aantal familieleden was er via Zoom bij, terwijl we met tien familieleden in zijn appartement waren. Het werd een intieme familie-affaire: papa’s broer schreef de rouwkaart, zijn vrouw en papa’s enige zus verzorgden het eten en drankjes. Papa’s neef maakte de foto’s, terwijl een andere neef papa naar het crematorium reed in een oude begrafenisauto (hij runt een begrafenisonderneming voor dak- en thuislozen). Het bracht ons als familie dichter bij elkaar.

We plaatsten oude fotoboeken en papa’s favoriete orchideeën ertussen, om de anderhalve meter te waarborgen. De fotoboeken werden gretig gebruikt om dierbare herinneringen op te halen. Papa’s simpele kist werd een persoonlijk condoleanceregister met mooie boodschappen, maar werd ook gebruikt om een glas of bord op te zetten – omdat papa er simpelweg nog bij was.

En zijn favoriete rode stoel werd de stoel van waaruit iets werd gezegd of een gedicht werd voorgedragen. Dit was gedaan om de familieleden online optimaal beeld en geluid te bieden. Het concept was gestolen van mijn favoriete Britse komediant Graham Norton, waarin hij de red chair gebruikt voor gasten die een verhaal willen vertellen.

We praatten, zongen, oreerden, huilden, lachten en we dansten, in waardigheid. Omdat papa het zo wilde en verdiende.

OPROEP

Ben je een dierbare verloren? Deel je verhaal met ons. Misschien wil je een ode brengen aan iemand uit je familie of uit je vriendenkring. Mail je eerbetoon (ongeveer 400 woorden) en een mooie foto naar redactie.nieuws@linda.nl o.v.v. Monumentje.

Lees ook
Carlijn herdenkt haar vader: ‘Ik herinner hem als iemand die er vol voor ging’