Dertien jaar geleden kreeg ik als jonge vrouw van 24 totaal onverwachts een verpletterende boodschap: ik had een melanoom, een kwaadaardige vorm van huidkanker. Inmiddels ben ik 37 en volledig hersteld. Maar die ervaring heeft me voor altijd veranderd.  Ja, de zon is heerlijk, maar waarom zou je jezelf niet beschermen? Waarom smeer je jezelf niet in? Waarom zou je niet tussen twaalf en drie uur ’s middags even de schaduw opzoeken?

Een afspraak die mijn leven veranderde

Ik herinner me het moment dat ik de diagnose kreeg nog als de dag van gisteren. Ik zat in de spreekkamer van de arts, lichtelijk geïrriteerd omdat ik wéér een vrije dag had moeten opnemen van mijn werk. Eerder had ik twee moedervlekken laten weghalen en één uitslag was al binnen: goedaardig – niks aan de hand. Waarom moest ik dan weer helemaal naar het ziekenhuis komen?

Toen de arts zei dat het om een melanoom ging, viel ik stil. Mijn eerste reactie was zakelijk: “Oké, wat nu?” Maar pas toen hij vroeg of ik familie in de buurt had wonen, begon het tot me door te dringen. Dit is niet goed. Ik belde mijn vriend en barstte in tranen uit. “Het is mis. Echt mis”, wist ik nog net te zeggen.

De harde realiteit van huidkanker

Wat veel mensen niet weten: huidkanker is in Nederland de meest voorkomende vorm van kanker. Volgens cijfers van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) gaat het bij ruim de helft van de kankergevallen om een huidkankervariant. Eén op de zes Nederlanders krijgt er ooit mee te maken. Ik baal dat het geen dalende lijn is, we weten inmiddels toch wel beter. Toch zie ik elke zomer weer mensen met vuurrode schouders en verbrande neuzen – óók mensen die weten wat ik heb meegemaakt.

Soms maken zelfs vriendinnen luchtige grapjes: “Vandaag een tomaatje, morgen een chocolaatje.” Dat doet pijn. Want waarom zou je zó met je gezondheid spelen?

Operatie en littekens als waarschuwing

Na de diagnose volgde een operatie, maar ook onzekerheid: zou het uitgezaaid zijn? Niet alleen werd het melanoom uit mijn arm verwijderd, er werden ook lymfeklieren uit mijn oksel gehaald zodat ze konden kijken of er uitzaaiingen waren. Die wachttijd daarna – twee weken vol onzekerheid – was slopend. Uiteindelijk bleek alles gelukkig goed. Maar ik hield er wel een fors litteken aan over. Een zichtbaar bewijs van wat uren zonnen kan veroorzaken.

Verbranden is geen kleinigheid

Zo overhoorde ik laatst een gesprek in de speeltuin van een moeder die aan een andere moeder aan het vertellen was dat ze binnenkort op vakantie gaat, maar dat ze niet van plan is om haar kind in te smeren. Je kind, je alles, je leven al op zo’n jonge leeftijd al blootstellen aan een hoge UV-straling zonder bescherming vind ik bijna mishandeling.

Er heerst nog altijd een hardnekkig misverstand dat verbranden er een beetje bij hoort. Maar dat is een gevaarlijke gedachte. Vooral bij melanomen is aangetoond dat ernstige verbranding in je jeugd de kans op latere ziekte aanzienlijk verhoogt. Jaarlijks overlijden ongeveer 800-900 mensen aan huidkanker, waarvan het merendeel aan een melanoom. Het lijkt me ontzettend pijnlijk om op een dag een telefoontje te krijgen van je vierentwintigjarige dochter met de boodschap dat ze een melanoom heeft. Met dat in mijn achterhoofd dragen mijn kinderen UV-shirts, hoedjes en petjes en smeer ik ze wel honderd keer in per dag.

Daarom, doe jezelf een plezier: mijd de felle zon tussen twaalf en drie uur, draag beschermende kleding en een hoed – ze zijn tegenwoordig nog leuk ook – en vooral: smeer je in, altijd en vaak. Je wordt misschien iets langzamer bruin, maar het resultaat is gezonder en langer houdbaar. En het belangrijkst: je bespaart jezelf een hoop ellende.

Herken de signalen

Tot slot wil ik iedereen één ding op het hart drukken: wees alert. Zie je een vlekje dat verandert, jeukt, bloedt of anders aanvoelt? Laat het nakijken. De ABCDE-methode helpt om verdachte plekjes in de gaten te houden:

• A – Asymmetrie: de vlek is ongelijk van vorm of kleur
• B – Border: de rand is grillig of onregelmatig
• C – Color: meerdere kleuren of kleurverandering
• D – Diameter: groter dan zes millimeter
• E – Evolutie: de vlek verandert, jeukt of bloedt

Twijfel je? Ga naar de huisarts. Echt. Je kunt er je leven mee redden. Ik kan het weten.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door LINDA. (@linda)

Deze drie jonge vrouwen kregen huidkanker: 'Ik had 24 hechtingen in mijn mondhoek en bovenlip'Lees ook