Yoga’en, mediteren en zelfhulpboeken verslinden: we zijn massaal op zoek naar geluk. Maar wanneer gaat dat te ver? LINDA.nl vroeg het Ernst-Jan Pfauth, CEO van ‘De Correspondent’ en maker van het ‘Dankboek’.
Voor een serie op het online journalistieke platform las hij een tijd lang alle mogelijke zelfhulpboeken.
De geluksindustrie is booming. Het ene na het andere zelfhulpboek komt op de markt. Draven we door?
“Ze zijn ook nog eens ontzettend populair, staan vaak bovenaan de bestsellerlijsten. Het publiek kan er nooit genoeg van krijgen. Of we doordraven, durf ik niet te zeggen, maar de belofte van het zelfhulpboek wordt bijna nooit ingewilligd. Je leest het boek en denkt: nu gaat mijn leven veranderen. Maar na twee of drie weken versloffen je nieuwe gewoontes. Niet lang daarna ga je je schuldig voelen en stop je helemaal. Dat heb ik aan den lijve ondervonden. En dat geldt zeker voor boeken die beloven dat je leven na dertig dagen compleet anders is. Ze zijn vaak niet wetenschappelijk onderbouwd, en verkopen een lifestyle of geluksgevoel.”
Lees ook
Wandelcoach Babette Engelgeer vertelt waarom (en hoe) je mindful moet wandelen
Je hebt heel veel zelfhulpboeken gelezen voor De Correspondent. Sla je die nog weleens open of helemaal niet meer?
“Ik onderscheid twee soorten zelfhulpboeken. Je hebt de anekdotische zelfhulpboeken: verhalen van de auteur die iets ontdekte, dat doorvoerde en toen werd zijn of haar leven fantastisch. Dat is nergens op gebaseerd, behalve op de ervaring van de schrijver.
Daarnaast heb je het wetenschappelijk onderbouwde boek. Van dit soort boeken heb ik veel geleerd en die sla ik nog weleens open. De eerste soort kun je beter zien als entertainment.”
Wanneer wordt onze zoektocht naar geluk ongezond?
“Dat is voor iedereen anders. Maar ik denk dat het ongezond wordt als je denkt dat het lezen van dergelijke boeken genoeg is. Als je er psychologisch en gedragswetenschappelijk onderzoek op naslaat, is er een aantal dingen waar we gelukkig van worden: onder meer tijd doorbrengen met je dierbaren, een uitdagende activiteit of hobby waar je je in kunt verliezen en het helpen van anderen. Je kunt zeshonderd zelfhulpboeken lezen, maar het is ook common sense. Kijk hoe je ruimte kunt maken voor de dingen die je gelukkig maken en plan het in.
Als twintiger was ik vooral bezig met populariteit, carrière en geld. Toen ik vader werd, realiseerde ik me dat ik altijd onderweg was. Ik dacht: straks lig ik op mijn sterfbed en realiseer ik me dat ik het alledaagse geluk niet zag. Daarom stel ik mijn prioriteiten: ik schrijf meerdere keren per week op waar ik dankbaar voor ben en breng tijd door met mijn vrouw en kinderen.”
Hoe gaan we op een goede manier om met de geluksindustrie?
“Door er kritisch naar te kijken. We zijn er het afgelopen jaar aan herinnerd dat het op heel veel manieren belangrijk is om naar de wetenschap te luisteren. Kijk met zo’n blik naar zelfhulpboeken. Lees de boeken die gebaseerd zijn op uitgebreid onderzoek – niet op het persoonlijke verhaal van de schrijver. Het boek waarin Donald Trump je in zestien stappen vertelt hoe je rijk wordt, is dus geen aanrader. Wees ook kritisch op auteurs die dure cursussen op congressen aanbieden. Dat is vaak geldklopperij. En accepteer dat we altijd op zoek zijn naar een manier om het leven meer betekenis te geven. Dat hoort bij de mens.”
Lees ook
Docu ‘Is Geluk Te Koop?’ legt bizarre financiële kant van geluksindustrie bloot
https://www.youtube.com/watch?v=qKcEPbdZKuM
