Eindelijk loopt de coronacrisis op haar eind. Per 25 februari vervalt de anderhalvemeterregel, de zitplicht en ook de openingstijden worden weer als vanouds. Met als resultaat volle kroegen en op naar carnaval. Maar trekt ons brein dat nog wel?
We spreken met neurowetenschapper Ayca Szapora: “Al die prikkels verwerken, dat is nu even doodvermoeiend.”
Een ramvolle kroeg, hossend naar de bar, flirten met de persoon naast je. Dit alles was doodnormaal voordat de coronacrisis aantrad. In de afgelopen twee jaar waren de kroegen twee weken lang open. Maar nu is het moment suprême en gaan de kroegen, als we Ernst Kuipers mogen geloven, definitief en volledig van het slot. Szapora: “En daar kijken we ook naar uit. We hebben het gemist. Dus mensen vinden het vooral heel leuk dat we weer mogen.”
Veel mensen plannen hun agenda’s weer ramvol. Apps vliegen over en weer om al die gemiste borrels, verjaardagen en concerten dubbel en dwars in te halen. “We zijn geneigd om een beetje ambitieus te zijn. De intentie is goed. Maar in de afgelopen twee jaar is ons brein er aan gewend geraakt om niet allerlei prikkels te filteren. We hoefden niet in grote groepen te eten, met meer mensen tegelijkertijd te praten. We hadden geen gesprekken met ruis om ons heen. En dan stop je met filteren en wordt je brein zelfs een beetje lui.”
“Dus als je na zo’n periode naar de kroeg gaat of zelfs een verjaardagsfeest met meer dan drie mensen hebt dan filtert je brein dat niet meer en dan komt alles ineens heel intens binnen.” Volgens Szapora word je daar doodmoe van.
Ze vergelijkt het met iemand die in de stad woont. Die persoon is gewend aan de geluiden en aan de mensen op straat. “Je brein moet dan heel veel prikkels filteren als je dan bijvoorbeeld met iemand gaat bellen.”
Als die persoon een dag naar de natuur gaat, is er ineens geen verkeer. Er is stilte en aan het einde van de dag voelt die persoon zich weer wat uitgerust. “Je brein is constant aan het filteren wat er gefilterd moet worden. En dan ineens hoor je de vogels en voel je het gras onder je voeten. En dat is wat er de afgelopen twee jaar is gebeurd. Ons brein is er aan gewend geraakt dat niet alle prikkels gefilterd hoeven te worden.”
En dan staan we in de kroeg, stappen we uit onze veilige bubbel en ontmoeten we ook nieuwe mensen. “Veel mensen krijgen daar juist energie van. Ze houden van socializen en om de verbinding te voelen. Maar de afgelopen tijd is die behoefte natuurlijk niet gevoed. Dus zij gaan wellicht heel ambitieus gelijk contact zoeken.” Volgens Szapora kan dat mensen zwaarder vallen dan ze zouden verwachten. “Zij overschatten hun capaciteit om dit te verdragen.”
Al die prikkels hebben zo hun uitwerking op ons brein. En dat gaan we merken. Szapora denkt vooral dat we daardoor meer tijd nodig zullen hebben, dan voor de pandemie, om te herstellen van onze eerste uitjes. “Voor de lockdown voelde we ons misschien een beetje brak en vermoeid, maar we konden na een avondje uit eten wel weer de volgende dag naar het werk. Nu zul je merken dat je de volgende dag last hebt van een ‘vermoeidheidskater’.”
Tijdens het uitgaan kun je ook merken dat het je misschien iets te veel wordt. Je wordt misschien ineens heel prikkelbaar, vertelt Szapora. “Dan ben je even niet zo leuk. Maar dat kan dus komen doordat je niet alle prikkels meer kan verwerken. Weet dat het vermoeidheid kan zijn, iedereen moet even wennen.”
Als je dit bij jezelf merkt, kun je het beste naar huis gaan, zegt Szapora. “Neem dit als een signaal. Op dat moment zegt je lichaam: ‘Ik ben op’. Ga dan ook naar huis. Als je dan toch doorgaat zal je merken dat je waarschijnlijk veel moeilijker kan herstellen.” Maar ook bij de ander kun je dit merken. Besef dan ook dat het kan zijn dat diegene moeite heeft om alle prikkels te verwerken.
En ben jij op mannenjacht en wil je graag iemand ontmoeten, ook dan kun je last krijgen van de prikkels. Met als resultaat dat je niet helemaal tot je recht komt. “Als je iemand ontmoet, kan het zijn dat je door al die prikkels niet zo relaxed bent. Het beste kun je dan voorstellen om even naar buiten te gaan of je zoekt een rustige ruimte op. Want met al die muziek en mensen om je heen kan het moeilijker zijn om een relaxed gesprekje te voeren. Probeer dan ergens heen te gaan waar minder prikkels zijn.”
Wees dus vooral lief voor jezelf als je plannen hebt om weer naar de kroeg te gaan. Ook adviseert ze om je afspraken over de komende tijd te spreiden. Maar vooral: “Verwacht niet teveel van jezelf. Als je vermoeid raakt, neem dan ook die twee, drie dagen om te herstellen. Je moet gewoon even wennen.”
Post-lockdown anxiety? Zo zeg je nee tegen alle drukte en afspraken
