Vera* is net 17 wanneer ze Abel* leert kennen. Hij is een paar jaar ouder, charismatisch en heeft ook nog eens een mooie kop. Zij, onzeker maar zorgzaam, blijkt voer voor deze narcist.
“Ik kon het toch niet van hem winnen. Zijn waarheid was in ons huis vanaf dat moment de enige waarheid”, deelt Vera*.
Ze komt hem wekelijks tegen tijdens het uitgaan, of bij de voetbal. Gewild bij de meiden, en dan heeft hij ook nog eens een auto. “Onbereikbaar, dacht ik. Zo’n knappe jongen valt toch nooit op mij? Het was een echte playboy.”
Tot die ene zaterdag, wanneer het lijkt alsof hij al de hele dag om haar heen draait. “Ik dacht, zie ik dit nu goed? Kijkt hij naar mij?” Ja, toch wel, blijkt diezelfde avond nog, wanneer Abel haar apart neemt om haar te vertellen hoe leuk hij haar vindt. “Zo speciaal had ik mij nog nooit gevoeld.” Die avond zoenen ze voor het eerst, en Abel brengt haar zelfs naar huis.
“Mijn zus zag ons thuiskomen, en raakte in paniek. Abel stond niet heel goed bekend bij ons in de buurt. Ze had dan ook mijn ouders ingelicht, die woedend waren.” Vera mag op haar zeventiende niet met jongens ‘omgaan’, en al helemaal niet met Abel. Ze moet op het matje komen, maar Vera gelooft de slechte verhalen over Abel niet. Binnen 24 uur is ze idolaat van hem en ze vertelt haar ouders dan ook dat haar nieuwe vriendje heel anders is dan zij denken.
In het begin van hun relatie wordt Vera namelijk op een voetstuk geplaatst. “Hij pronkte echt met mij. Ik kreeg cadeaus, en voelde mij bijzonder. Ik had nog nooit een vriendje gehad en kende dit gevoel helemaal niet.” Maar dat zelfs haar vrienden vraagtekens bij deze nieuwe relatie zetten, doet haar nog even twijfelen.
‘Ze kennen de ware ik niet, hoe ik écht ben’, is Abels antwoord. En Vera is om. “Ik wilde iedereen laten zien dat onze relatie wél lukt. Dat ik de échte Abel kende, die hij alleen aan mij liet zien.”
Sandra vluchtte van narcistische ex: 'Kinderen vragen wanneer ze weer met papa kunnen spelen'
De twee zijn drie jaar samen, wanneer ze bij elkaar intrekken. Een gedwongen keuze, omdat Abel door zijn ouders het huis uit wordt gezet. Terugkerende ruzies tussen hem en zijn jongere broer zijn hier de reden voor.
“Dit was achteraf het keerpunt voor onze relatie. Ik veranderde langzaamaan in Abels bezit. Kwam ik vijf minuten later thuis dan afgesproken? Dan ging ik vreemd, volgens hem. Zelfs als ik de hond volgens hem iets te lang aan het uitlaten was, werd ik opgebeld. ‘Meteen thuiskomen’, was de boodschap.”
Vera is te dik, volgens haar man. Man, want ruim tien jaar na hun eerste zoen zijn ze getrouwd. “Ik moest van hem op dieet, vaker sporten. Totdat ik eruitzag als een vriendin van mij, die volgens hem wél slank was. Zelf stond hij dagelijks in zijn onderbroek voor de spiegel, om zichzelf te bewonderen. ‘Zo knap ben ik, zó mooi’, riep hij dan net iets te hard. Reageerde ik niet, dan schreeuwde hij naar mij. ‘Als je beter kunt krijgen, dan donder je maar op. Maar niet jankend voor de deur staan wanneer je erachter komt dat zo’n iemand niet bestaat.'”
Ondertussen raakt Vera geïsoleerd van haar vriendinnen. Ze mag er niet naartoe, want dan zijn er misschien andere mannen aanwezig met wie Vera in contact kan komen. De vriendinnen mogen nog wel bij hen thuis langskomen. “Al waren die gesprekken tussen ons echt niet veilig. Abel stond op zo’n avonden gewoon mee te luisteren, ‘verstopt’ onder het keukenraam.”
Wanneer er een kindje op komst is, schreeuwt Abel het uit van plezier. Maar hoe dichter ze bij de uitgerekende datum komen, hoe defensiever hij zich gedraagt. “Het was alsof hij zich bedreigd voelde door de komst van de baby.”
Hoogzwanger is Vera dan ook, wanneer het begint te rommelen en ze haar man hierover inlicht. Maar omdat Abel een eigen bedrijf heeft, moet hij die dag toch aan de bak. “‘Bellen als het heftiger wordt’, riep hij me na. Dan kwam hij meteen naar huis.” Abel belt die dag dan ook regelmatig om te horen hoe het gaat. “Hij klonk oprecht bezorgd. Maar toen hij na een lange werkdag eindelijk weer thuis was, kwam hij alleen langs om zijn schaatsen op te halen. Hij had afgesproken met vrienden.”
“Ik raakte in paniek. De weeën volgden elkaar steeds sneller, en waren vaker regelmatig. Maar toen ik Abel vroeg om naar huis te komen, weigerde hij. Meneer had zijn ontspanning hard nodig. Maar ik mocht wel bellen als het écht zo ver was.”
De telefoon wordt alleen niet meer door hem opgenomen. Als hij eindelijk thuiskomt, kan hij nog nét hun eerste kind geboren zien worden. Of hij trots is op zijn vrouw? Die woorden gebruikt hij niet. Op de dagen na de bevalling, met een huis vol met kraamvisite, staat Vera er alleen voor. Abel gaat weer schaatsen, en hem hierop aanspreken loopt uit op ruzie. “Ik ging de confrontatie niet langer aan. Ik kon het toch niet van hem winnen. Zijn waarheid was in ons huis vanaf dat moment de enige waarheid.”
'Wat te doen met een beste vriendin die terug is bij haar narcistische ex?'
Negentien slopende jaren verder, maakt Vera een besluit. Ze wil bij Abel weg, het is mooi geweest. Vastberaden, maar ook uitgeput, legt ze dit nieuws neer bij haar man.
Hij belooft Vera van alles, en gaat veranderen. “Hij huilde, smeekte, werd boos. Maar ik voelde eindelijk voor het eerst dat nu ík degene was die de touwtjes in handen had. Ik bleef bij mijn besluit, ook de volgende ochtend. Op het moment dat hij doorkreeg dat ik echt bij mijn keuze bleef, raakte hij de weg kwijt.”
“Hij kon het nieuws niet verwerken. Jarenlang heeft hij macht kunnen uitoefenen over mij, en nu raakte hij de controle kwijt.” Wanneer Vera onder de douche staat, komt hij de badkamer binnen. De deur draait hij op slot. Hij is ervan overtuigd dat Vera een ander heeft, en zet haar onder de koude douche. “Ik moest het bekennen, maar er viel helemaal niks te bekennen.”
Dan kan Abel er niet meer tegen. “Het leek wel alsof hij in een psychose zat. Hij pakte een handdoek en probeerde mij te wurgen. Ik schreeuwde, al vanaf het moment dat de badkamerdeur op slot ging. In de hoop dat één van de kinderen mij hoorde en op de deur zou bonken. Maar er kwam niemand. Toen verloor ik het. Ik wilde alleen nog maar dat het ophield, ook al zou dat mijn dood betekenen. De kinderen, die konden wel naar mijn zus. Zij zou goed voor hen zorgen. Laat mij maar gaan, dacht ik. Dan ben ik vrij.”
Zonder dat Vera het weet, is het haar oudste kind die op zijn blote voetjes naar Vera’s ouders is gelopen. Hij hoorde zijn moeder wel, maar durfde niet op de badkamerdeur te bonken. “Op het moment dat mijn ouders het huis binnenstapten, kwam Abel uit zijn waas. Hij liet me los, en zonder na te denken heb ik de belangrijkste spullen in een tas gestopt. Ik ben direct vertrokken, samen met mijn ouders en de kinderen.” Diezelfde dag nog wordt de politie gebeld.
Val jij op types die vooral zichzelf geweldig vinden? Narcismecoach Lot legt uit waarom
Rechtszaak in, rechtszaak uit. Allemaal in het belang van de kinderen. Want een goede vader is Abel altijd geweest. Maar hij mag niet weten waar zijn ex-vrouw zich op dat moment bevindt, dus Vera woont op een geheim adres.
“Dat kon Abel niet verwerken. Hij haalde alles uit de kast om met mij in contact te komen. Hij stuurde mails naar mijn collega’s, zocht me op bij de sportvereniging en belde mijn ouders.” Waar Vera eerst hoopt een regeling te treffen voor hun kinderen, blijkt al snel dat dit niet meer kan. “Het stalken werd zo obsessief, dat ook zij hier de dupe van werden.”
De politie houdt alles op de achtergrond in de gaten, en is er klaar mee. Ze willen Abel sommeren om op het bureau te verschijnen. “Ik heb ze direct gevraagd dit niet te doen. Ik wist dat als hij door hen zou worden gebeld, hij opnieuw van slag zou raken. En dat het deze keer weleens heel raar zou kunnen eindigen. Maar volgens de Nederlandse wet had Abel het recht om eerst gebeld te worden.”
Na het telefoontje is hij helemaal doorgeslagen. Wanneer de politie een melding krijgt dat het huis van Abel in brand is gestoken, moet Vera op de vlucht. Ze haalt de kinderen van school en stapt in de auto. Onderweg krijgt ze nog een telefoontje: “Abel is nu op je werk”.
Maar daar blijft het niet bij. Abel verschijnt op het schoolplein van zijn kinderen, met een mes. De school – die van tevoren al was ingelicht – zit op dat moment gelukkig op slot. Maar Abel gaat niet weg, en wordt neergeschoten door de politie. Pas wanneer Vera op de televisie hun auto op het schoolplein ziet staan, en de beelden van het schietincident voorbij ziet komen, dringt het tot haar door. “Ik zakte in elkaar, mijn eerste reactie. Daarna werd ik strijdlustig. Abel zat vast. Hij kon ons niet meer lastigvallen. Eindelijk had ik rust.”
Abel moet zijn tijd uitzitten in de gevangenis, en doordat er nog even sprake was van tbs, volgt er een diagnose. Vera’s ex-man is een narcist met antisociale kenmerken, en sadistische trekken.
Nu het beestje een naam heeft, schaft Vera allerlei boeken aan. “Ik wist niet eens wat dat was, een narcist. Waar moest ik aan denken?” Tijdens het lezen wordt het haar pas duidelijk waar ze al die jaren mee heeft samengeleefd. Ze dacht dat het normaal was, hoe haar toenmalige man zich gedroeg. “Ik kende niet beter.”
“Al die jaren ben ik onderdanig geweest in onze relatie. Een pleaser. Dat wilde ik niet meer. Ik besloot in therapie te gaan om deze geestelijke mishandeling te verwerken. Want dat het geestelijke mishandeling is, zie ik nu wel in.”
Het stalken stopt pas, wanneer de kinderen een volwassen leeftijd hebben bereikt. Eindelijk hebben Vera en Abel niks meer met elkaar te maken. Vera, inmiddels 51 jaar, is vrij. “Maar zo voelt het nog niet altijd in mijn hoofd. Abel zit daar nog steeds, ook al is het in mindere mate. De achterdocht blijft.”
Dat haar kinderen geen contact meer hebben met hun vader, is niet Vera’s schuld. “Maar zo voelt het soms wel. Ik had hen willen beschermen. Toch snap ik nu beter hoe het brein van een narcist werkt. Het is een ziekte. Abel weet niet beter. In zijn beleving doet hij de dingen zoals het hoort. Ik vind het alleen zo jammer dat hij nooit gaat inzien wat voor schade hij heeft aangericht.”
*De namen van Vera en Abel zijn gefingeerd. Hun echte namen zijn bekend bij de redactie.
Voel je je onveilig in je eigen huis of heb je het gevoel dat iemand in je omgeving in een onveilige situatie verkeert? Je kunt Veilig Thuis 24/7 bellen op 0800 2000 voor advies of om een melding te maken. Ook kun je hen anoniem chatten. Heb je te maken met direct gevaar, bel dan 112.
Ervaringsdeskundige Mariska zet zich in voor slachtoffers van narcisten: 'Narcisme heeft vergaande gevolgen'
