Wat als de moord op je geliefde geen dader kent? Of je geliefde vermist raakt en nooit gevonden wordt? Nabestaanden en achterblijvers van cold cases hopen jarenlang op antwoorden. LINDA. gaat met hen in gesprek: hoe is het als je leven onverwacht verandert in een levenslange zoektocht.
Bibi verliest in 2008 haar beste vriendin Mariska. Ze overlijdt tijdens een reis in Honduras, de doodsoorzaak is zeventien jaar later nog altijd onbekend.
Mariska reist op 23-jarige leeftijd naar Midden-Amerika. Daar volgt ze onder andere een duikcursus op het eiland Roatán in Honduras. Bibi: “Ik vond het altijd heel spannend als ze alleen op reis ging. Gelukkig zag ik via haar online reisdagboek dat ze een vriendin had gemaakt. Dat stelde me gerust.”
Tijdens de vakantie gaat Mariska in de nacht van 21 op 22 augustus met een groep vrienden uit eten in een bar op het eiland. Later op de avond gaat ze met haar duikinstructeur mee naar huis. Het gaat mis als Mariska in de vroege ochtend van 22 augustus meerdere keren onwel wordt. Ze wordt per auto naar het ziekenhuis gebracht, maar is al overleden bij aankomst.
Bibi is tijdens Mariska’s reis zwanger van haar eerste kind. “Toen Mariska overleed, kreeg ik een babyshower”, blikt ze terug op de dag “die ze zich nog maar vaag herinnert”. “Ik was hoogzwanger. Mijn broertje vroeg tijdens de babyshower of ik kon bellen. Dat vond ik vreemd, want hij haatte bellen. Ik liep weg van het feest en ging in de tuin staan. Hij vertelde dat Mariska was overleden. Eerst ging ik in discussie, dit kon niet. Voor mijn gevoel was het gewoon niet waar. Ik barstte in huilen uit en kreeg kortsluiting.”
Bibi weet nog goed hoe ze Mariska voor het eerst ontmoette. “We kwamen bij elkaar in de klas op de pabo en het klikte meteen tussen ons. Maris was hilarisch – ze kon zo uitbundig lachen.” Hun band verandert al snel in een echte “zussenband”.
“Maris heeft zelfs samen met haar zusje nog een tijd bij ons gewoond na de scheiding van haar ouders. Ze was als een zus voor mij. We leken veel op elkaar, maar waren tegelijkertijd ook heel verschillend. Zo ging zij de hele wereld over en durfde ik volgens haar de achtertuin nog niet uit.”
Ondanks de diepe band tussen Mariska en Bibi, kregen ze ruzie. Dat was voordat Mariska op reis ging. “Om iets heel onbenulligs eigenlijk. Maris had een eigen huis gekregen waar ik heel vaak over de vloer kwam – ik woonde er praktisch gezien bijna zelf. Toen ik ook een eigen huis kreeg vond ik het te lang duren voor ze kwam kijken. Ik werd ongeduldig, wilde dat graag met haar delen. De spanning liep op en tijdens een telefoongesprek gingen we – zoals zussen kunnen – los tegen elkaar. We waren zo koppig dat geen van ons het bij zou leggen. Dat telefoongesprek was ons laatste ‘echte’ gesprek.”
De vriendinnen komen elkaar – net voor Mariska op reis gaat – wél nog een keer tegen. “In de bioscoop in Amsterdam, Tuschinski”, haalt Bibi de herinnering op. “We waren los van elkaar naar dezelfde film geweest: Sex And The City. Op de trap kruisten we elkaar. We hadden het heel kort even over de film, het was ons eerste contact na de ruzie. Die ontmoeting had een nieuw begin moeten zijn van onze vriendschap, maar die tijd hebben we niet gekregen.”
De periode na de dood van Mariska is chaotisch. Bibi is nauw betrokken bij de uitvaart, samen met Mariska’s familie. “We wilden en moesten van alles gaan regelen, maar er was geen lichaam. We hadden geen idee wat er precies gebeurd was, behalve dat het om een ongeluk zou gaan. Dit veranderde later naar moord. We wisten niet wat we moesten doen, omdat Mariska in het buitenland was overleden.
We tastten toen in het duister en dat doen we – zeventien jaar later – nog steeds. Je loopt constant achter de feiten aan. Zo hoorden we acht jaar geleden dat we vlak na het moment van overlijden aangifte hadden moeten doen. Hoe moesten we dat weten?”
Esther Paul (43) werd vermoord: ‘Heeft ze veel pijn gehad?’ vraagt moeder Suus zich nog altijd af
Het duurt uiteindelijk zes weken voor het lichaam van Mariska naar Nederland wordt gebracht. De nabestaanden krijgen vanuit overheidsinstanties later ook nog foto’s van Mariska toegestuurd. “Haar zusje wilde de foto’s zien, maar kon het uiteindelijk niet. Ik zou daarom kijken en omschrijven wat ik zag. Dat heeft mij nog jaren achtervolgd.” Na aankomst van het lichaam in Nederland moet Mariska geïdentificeerd worden. “Maar ze was niet echt meer toonbaar na al die tijd. Haar zusje kon uiteindelijk door de tatoeage op haar enkel zien dat het om Maris ging.”
Na alle formaliteiten kan de uitvaart dan eindelijk doorgaan. “Ik kreeg er zoveel stress van dat mijn weeën begonnen. Toch wilde ik heel graag bij de begrafenis zijn. Ik zou erheen gaan als de weeën wat rustiger werden en dat gebeurde gelukkig.
Tijdens de uitvaart voelde het door onze ruzie niet mijn rol om iets te zeggen. Ik was bang dat mensen er wat van zouden vinden en zich af zouden vragen waarom ik zou spreken. Ik heb een brief geschreven en deze op haar kist gelegd. Ik vind het achteraf lastig dat ik niet heb gesproken. We hadden zoveel samen en waren gek op elkaar. Het eerste wat haar zusje tegen me zei toen we elkaar na het vreselijke nieuws zagen, was dat Maris het goed wilde maken na haar reis. Ze was niet meer boos op me en ik niet meer op haar, helaas is dat er nooit van gekomen.”
September 2024 sluit het OM na zestien jaar Mariska’s dossier; de onderzoeksmethoden zijn uitgeput. “Dat voelt niet goed. Voor ons gevoel is er nu een kans dat de waarheid nooit boven water komt. Als nabestaanden hebben we liever dat het een ongeluk was dan moord, maar we hebben het idee dat er iets niet klopt. Daarom willen we het dossier openhouden.”
Na al die jaren zoeken naar antwoorden, voelt Bibi veel boosheid. “Het vreet me al zeventien jaar lang op. Af en toe voel ik vlagen van intense pijn en ongeloof. Het is hard om te bedenken dat er wel iemand is die de waarheid kent. Ik vind het erg dat Maris nooit zal weten wat haar zusje en ik meemaken, zoals het hebben van een gezin of een grote liefde. Dat maakt me verdrietig, daar denk ik vaak aan. Ze zou een fantastische moeder geweest zijn en ik had haar dat zo gegund. Het zal altijd blijven voelen alsof er iets mist.”
Bibi is door de dood van Mariska veranderd. “Zelf was ik nooit het type dat in zeven sloten tegelijk liep. Ik was altijd al voorzichtig, maar sinds Mariska’s dood nog meer. Dat is ook nooit meer weggegaan. Wat er met Maris is gebeurd, heeft mijn jonge jaren beïnvloed. Ook richting mijn kinderen ben ik extra oplettend en zorgzaam – al probeer ik niet te bezorgd te zijn. Ik wil niet dat zij mijn angst voelen. Wel gaat er bij ons nooit iemand het huis uit met ruzie.”
Bibi heeft na al die tijd nog nauw contact met de familie van Mariska. “We delen samen het verlies, maar verwerken het op onze eigen manier. Het is geen kast die je een plekje geeft, het is geen voedsel dat je verwerkt, het is intense rouw die je overvalt. En dat doet het: overvallen. Soms onverwachts, soms op een rotdag en een andere keer tijdens mooie momenten. Af en toe zie ik dingen die me aan haar doen denken, zoals een vlinder, iemand die salsa danst of salsamuziek. Op weg naar mijn gastlessen over zinloos geweld en over Maris richt ik me altijd tot haar en zeg dat we het samen doen. Haar verliezen zit verweven in mijn leven – de ene keer is het pijnlijk en de andere keer is het ‘te doen’.
Zelf bezoek en onderhoud ik graag haar graf, maar als ik bij haar graf sta weet ik nog altijd niet waarom ze daar ligt. Ik wil heel graag tegen diegenen die meer weten zeggen: ‘Kom over de brug. Je zult jezelf toch een keer in de spiegel moeten aankijken’.”
De dood van Mariska lijkt een noodlottig ongeval te zijn. Wel doen de Hondurese autoriteiten onderzoek naar haar dood. Na twee forensische onderzoeken blijkt ze om het leven te zijn gebracht. De duikleraar en zijn huisgenoot worden aangehouden als verdachten. De duikleraar vertrekt na opheffing van het voorarrest naar Australië. Zijn huisgenote verlaat Honduras ook, maar wordt later aangehouden en weer uitgeleverd aan Honduras. Hier zit ze een jaar lang vast voor ze wordt vrijgesproken.
Misdaadverslaggever Peter R. de Vries verzoekt in 2011 opnieuw onderzoek te doen op het lichaam van Mariska. Eerdere onderzoeken zouden niet goed zijn uitgevoerd en geweld zou niet de voor de hand liggende doodsoorzaak zijn. Uit een nieuwe sectie op het lichaam blijkt dat Mariska een schedelbreuk zou hebben die veroorzaakt zou kunnen zijn door geweld.
In 2017 doet Mariska’s vader aangifte. Hierna wordt opnieuw forensisch onderzoek gedaan. Uit onderzoek blijkt dat Mariska geen schedelbreuk had, het zou gaan om een schedelnaad. Hierdoor is geweld als doodsoorzaak onwaarschijnlijk geworden. Na zeven jaar onderzoek kan er geen eenduidige doodsoorzaak worden vastgesteld. Een noodlottig ongeval is het meest aannemelijke scenario. Het letsel past bij een val, dit hebben de duikinstructeur en zijn huisgenote ook verklaard. Politie en OM willen nog een keer met de duikinstructeur praten, maar hij weigert tot nu toe medewerking aan een gesprek.
Weet jij meer over de dood van Mariska of dénk je iets te weten? Je kunt hier een tip insturen, dit kan ook anoniem. Lees hier meer over de zaak van Mariska.
Tip niet met veronderstellingen, ‘meedenken’, speculaties en/of paranormale waarnemingen.
Dit bericht op Instagram bekijken
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Annekes dochter Rebecca is al meer dan elf jaar vermist: 'Ik slaap nog steeds op de bank voor als ze thuiskomt'
Julot is nieuwsverhalenredacteur bij LINDA.nl. Ze houdt zich bezig met verhalen over het laatste nieuws – van wetsvoorstellen en het duiden van (mis)informatie met experts tot de persoonlijke verhalen. Geen werkdag is voor haar hetzelfde en dat is precies wat zij zo leuk vindt.
