Leon Verdonschot legt voor LINDA.nl wekelijks iemand het vuur na aan de schenen. Deze week is zangeres, schrijfster en theatermaker Elfie Tromp (37) aan de beurt. Afgelopen week verscheen haar eerste single, en volgende maand staat ze in theater Walhalla in Rotterdam met haar nieuwe show Op de Barricade.
Je single, geschreven met punkzanger Abel van Gijlswijk, bekend van Hang Youth, is getiteld Zonder pedofielen geen popmuziek. Je dacht: ik ga eens voor de keiharde commercie?
“Haha! Weet je, het is heel bevrijdend om niet eerst aan publiek te denken, maar om iets te maken dat je zelf belangrijk vindt. Het nummer komt, net als alle muziek die er nu van me aankomt, voort uit zaken waar ik de afgelopen jaren vragen over heb gesteld. De Metoo-affaire heeft zich heel erg geconcentreerd op kopstukken, het werd bijna een ‘Ladies and gentlemen, we got him.’ Maar we vermijden het gesprek over de nuances, over het machtsmisbruik dat nog volop aan de hand is en in onze populaire cultuur wordt bezongen en geromantiseerd – ik ben daar zelf mee opgegroeid.”
Je haalt onder meer Ali B, David Bowie, Bob Dylan en Nick & Simon aan. Wat hebben ze allemaal gemeen?
“Niet dat ik ze wil cancellen, absoluut niet, ik luister heel graag naar Dylan en Bowie. Maar het gaat om het openen van een gesprek over machtsverhoudingen, en over verantwoordelijkheden. Ik heb zelf op mijn vijftiende een relatie gekregen met een man van dertig. In juridische zin is dat misbruik. Ben ik misbruikt? Nee, want er was consent. Was het daarmee oké? Nee, dat ook niet. Dat gesprek wil ik voeren, en daar is deze single de eerste stap in. En bij het zoeken van de voorbeelden was het shocking hoeveel keuze ik had. Van artiesten, en ook van liedjes. Van Christeen Sixteen van Kiss tot Nick & Simon, die ik ooit heb ontmoet en die me aardige, keurige jongens lijken, maar die wel in een liedje zingen: ‘Jij bent 15 lentes jong / En ik de 20 al voorbij / Je bent te jong voor mij / Veel te jong voor mij’ en daarna: ‘En m’n hart fluistert zinnen / Die m’n hoofd niet horen wil / Maar ik ben niet van steen /
En de wetten van de liefde zijn gemeen / Je mag dan wel een meisje zijn / In plaats van breezer drink je droge witte wijn.’
En dat zingt de hele zaal dan mee. Dat is dus een voorbeeld waarin het wordt bezongen en geromantiseerd. Ik zeg niet dat je alles moet afkeuren, dat elk contact tussen mensen in de puberteit en een oudere partij verboden moet zijn. Het kan wel degelijk oprecht zijn en daar zijn ook mooie voorbeelden van, maar die moeten niet vergoelijkend zijn voor het machtsmisbruik dat ook plaatsvindt.”
Van welke van al die artiesten meldden de fans zich als eerste?
“Van Bob Dylan. En de fans van David Bowie zullen ongetwijfeld ook nog komen. Maar het kan én én zijn, hè: je kunt iemand bewonderen omdat hij geniaal is, maar als persoon kan hij dan toch steken hebben laten vallen.”
Kun jij nog luisteren naar de hits van R. Kelly?
“Ik heb met veel plezier geluisterd naar I Admit It, het nummer dat hij opnam vanuit de gevangenis. Die ruimte mag er ook zijn. Ik ben ook niet voor cancellen, maar voor het verleggen van de focus: ik denk dat het tijd is dat er ruimte wordt gemaakt voor andere stemmen en boodschappen. Maar bij de artiesten waar jij nu aan refereert, zou ik dan kiezen voor de wraak van de consument: niet meer actief mijn geld uitgeven aan hun werk.”
Hoe zou je de gemene deler van al jouw activiteiten willen omschrijven?
“Humor en woede.”
Je hebt een tijd lang op social media een serie gemaakt die ‘Dichter in drag’ heette, en ging over ‘eyeliner en sonnetten’. Wat hadden die twee werelden voor jou met elkaar te maken?
“Het begon met twee liefdes van mij: het nachtleven en het uitdossen dat erbij hoort, en de poëzie. We willen de wereld heel graag verdelen in overzichtelijke, nette kadertjes, maar dat gaat helemaal voorbij de kern, en dat is: als iets je in vervoering breng, is het kunst – punt. En dan is een gedicht net zo goed een travestiet, en is een travestiet net zo goed een gedicht.”
Je bent zwanger, en hebt dat vroeg met de wereld gedeeld. Vroeger dan de drie maanden die daarvoor als grens gelden. Hoe kwam je bij die keuze?
“Omdat ik bij mijn eerste zwangerschap wel braaf heb geluisterd naar wat mensen me aanraadden, dus drie maanden wachten, en toen kreeg ik een miskraam. Dat had emotioneel maar ook hormonaal zoveel effect op mij, dat ik het de hele tijd alsnog tegen mensen moest zeggen. En toen dacht ik: waarom moet ik dit alléén dragen? Als ik een blindedarmontsteking of een gebroken voet heb, zeg ik het toch ook? En nu is het: ja, maar niet iedereen hoeft dat te weten. Dan denk ik: jawel, want het hoort bij het leven. Een op de vier zwangerschappen gaat mis. Ik snap dat sommige vrouwen het er niet over willen hebben, maar het heeft mij enorm geholpen er wel heel open over te zijn.”
Hoe bevalt het, zwanger zijn?
“Het is een supernaiëve opmerking, maar het is fysiek veel zwaarder dan ik dacht. Een orgaan in je lichaam dat zwelt en letterlijk al je energie opvreet. De eerste drie maanden heb ik vrijwel alleen maar geslapen, het leek vooral op de ziekte van Pfeiffer. Ik dacht toen ook: hoe kunnen mensen hier nou niet over praten? Ik kan dit niet verborgen houden. En ik verbaas me over alle rare dingen die je meemaakt als je zwanger bent. Mensen die tegen je buik praten. Ik praat toch ook niet in jouw oksel? Of mensen die tegen mij gaan praten met een kinderstem. Ook heel vreemd. Precies door dat pastellen beeld heb ik heel lang gedacht dat een kinderwens niks voor mij was. Zo’n wereld waarin alles harmonie is, en je zacht praat en alles weg ademt, waarin alles gelukzalig is. Maar ik ben best een boze vrouw, en ik denk niet dat dat per se gaat veranderen.”
Komt er ook een ‘gender reveal party’, of beschouw je dat als een achterhaald concept?
“Haha! Ik heb een Cubaanse schoonmoeder die me heeft gevraagd of we alsjeblieft aan deze Amerikaanse trend willen meedoen en er een willen organiseren, dus we gaan het bij haar thuis doen alleen voor haar, privé, omdat het ook haar kleinkind is. En dan mag het kind later zelf kiezen wat het wil worden.”
Je hebt je hond Bela een DNA-test laten doen. Wat kwam daar uit?
“Dat hij een combinatie is van allerlei rassen die ik stom of moeilijk vindt. Maar allemaal samen is het een prachtige combinatie.”
Foto: Bob Bronshoff