Leon Verdonschot legt voor LINDA. om de week iemand het vuur na aan de schenen. Deze week is schrijver Heleen van Royen (58) aan de beurt. Onlangs verscheen haar nieuwe roman Juice, waarin een artiestenmanager te maken krijgt met een juicekoningin.
Het motto van je roman is een citaat van Kanye West. ‘I’ll be honest, we all liars.’ Hoe eerlijk ben jij zelf?
“Ik kan niet gemakkelijk liegen, maar ik vraag me wel af hoe eerlijk mensen werkelijk kunnen zijn. Je praat altijd naar jezelf toe. Als je iets doet waarvan je eigenlijk weet dat het slecht is, kun je altijd heel goed vertellen, ook aan jezelf, waarom dat toch goed was. Ik probeer zo weinig mogelijk te liegen, maar we maken onszelf natuurlijk de hele tijd van alles wijs. Ik ook.”
Als een vriendin jou vraagt hoe haar nieuwe jurk haar staat, en je vindt die extreem lelijk, wat zeg je dan?
“Dat ligt aan de omstandigheden. Bijvoorbeeld hoe onzeker ze het vraagt. En of ze hem nog moet kopen of ‘m al heeft.” Lachend: “Als ze hem al aan heeft en ze staat op het punt heel gelukkig naar een feestje te gaan, ga ik niet zeggen dat hij haar niet staat en daarmee haar avond verpesten.”
‘You go, girl!’ ‘My favo juicekanaal!’. Je hebt je voor je roman moeten verdiepen in juicekanalen, ook in hun taal. Hoe beviel dat?
“Het rare is dat hun aantrekkingskracht er ook voor een deel in zit, net als bij X en veel andere sociale media, dát je je er zo aan ergert. Wat mij betreft vooral die spirituele influencers met al hun klinkklare onzin. Die kletskoek trek ik echt heel slecht. En als je het eenmaal aanklikt, krijg je het vervolgens de hele tijd voorgesteld. Daarom moet je eigenlijk nooit iets aanklikken.”
In Juice valt de stelling dat juicekanalen in feite niets nieuws zijn, maar ‘oude wijn in nieuwe zakken’. Ben je het daarmee eens?
“Het is deels wel waar, maar deels vind ik ze toch echt anders. Dat er roddels worden verspreid is op zich niet nieuw, maar de manier waarop vind ik echt veranderd. Überhaupt is de manier waarop we nu met informatie omgaan veranderd, ook met valse informatie.”
“Feiten, waarheid: het zijn definities die helemaal op de schop zijn gegaan. En hoe meer bewijs mensen krijgen dat iets niet klopt, hoe sterker ze geloven dat het wél klopt. Het feit dat mensen zelfs twijfelen aan de maanlanding is veelzeggend. Aan álles wordt getwijfeld, niemand gelooft nog iets. Op elk wetenschappelijk onderzoek kun je antwoorden: ‘Ja, dat zeg jíj.'”
“Het enige waar we het allemaal nog over eens zijn, is volgens mij de zwaartekracht. Daarom ontstaan er ook zo ontzettend veel discussies. Ik heb soms het gevoel dat er de hele dag continu wordt gediscussieerd.”
Jouw hoofdpersonage kijkt geregeld porno. Het windt haar op, maar wel geregeld met een bijsmaak. Op een gegeven moment kijkt ze naar het filmpje ‘He cums three times to squirting pussy’, als ze over de hoofdrolspeelster daarvan zegt: ‘Ze klinkt nog steeds opgewonden, maar ik meen ook iets van wanhoop te bespeuren. Of verbeeld ik me dat?’ Uit het leven gegrepen?
“Ja, ik denk dat je dat nooit helemaal los kunt laten als je naar porno kijkt. Je kijkt natuurlijk niet naar mensen die vrijwillig seks hebben, je kijkt naar mensen die betááld worden om seks te hebben. En dan hoop je maar dat ze er zelf ook lol in hebben. En toch vind ik porno ondergewaardeerd door vrouwen. Ik denk dat veel vrouwen meer lol in seks zouden hebben als ze meer porno zouden kijken. Zeker als je het kunt delen met je partner. Zoals dat geldt voor alles in seks.”
Zou het dan schelen als die porno ook is gemaakt door vrouwen?
“Mwah… Laatst zat ik porno te kijken met Bart. Dat was van die erotische porno die heel mooi, esthetisch was gemaakt, met fraai licht en langzame shots van druppeltjes…”
Dus jij doorscrollen?
“Maar echt! Terwijl we allebei echt ons best deden.”
In Juice komt ook OnlyFans langs, waar fans kunnen betalen voor vaak pikante beelden van hun idool, dat soms bekend is geworden met een heel ander talent. Fascineert dat je?
“Ik heb er geen waardeoordeel over, prima als dat je manier van geld verdienen is. Maar je weet als je dat doet natuurlijk wel dat er een maatschappelijk waardeoordeel over bestáát. Ik vind aan alle vormen van betaalde seks fascinerend dat je er nooit helemaal de vinger op kunt leggen wat mensen drijft om daar hun beroep van te maken. Op OnlyFans ben je zelf de baas, jij bepaalt wat mensen mogen zien. Je hebt geen pooier of zo. Dat vind ik er wel leuk aan.”
In 2020 kwam er een jubileumbundel van je uit omdat je toen twintig jaar schrijver was. In je openingswoord stelde je: ‘Laat ik vooropstellen dat ik me nooit een schrijver heb gevoeld.’ Is dat inmiddels eindelijk over?
“Nog steeds niet. Ik weet dat ik het ben, ik weet dat ik het kan, maar ik vóel me alleen een schrijver als ik daadwerkelijk schrijf. Als ik achter mijn laptop zit en bezig ben met een verhaal. Ik zie het kennelijk heel praktisch. Als jij jezelf dakdekker noemt en je hebt tien jaar geen dak gedekt, dan ben je toch geen dakdekker meer?”
Maar als iemand ’s avonds na een dag dagdekken zit te eten, dan toch nog wel?
“Haha! Oké. Het is denk ik vooral dat ik niet de hele tijd zit te denken aan schrijven. Op een gegeven moment heb ik een idee en dan ga ik daar aan werken, maar ik kan me ook voorstellen dat ik nooit meer schrijf. Dan ben ik degene die vroeger boeken heeft geschreven, maar ik ben ook oma, en partner, om maar twee belangrijke zaken te noemen.”
Als je terugdenkt aan Dancing with the Stars, wat denk je dan?
“Dat ik niet alleen geen danser ben, maar het ook niet kan léren. Dat die theorie dat ‘iedereen iets kan worden, als diegene er maar tienduizend uur in steekt’ niet klopt. Laat mij tienduizend uur dansen en ik kan het nog steeds niet. Ik dacht echt dat ik het zou kunnen leren, dat dat me zou lukken. Maar ik heb echte dansers gezien in dat programma. Bij hun kleinste beweging zie je al: een danser. Zoals je dat ook bij tennissers kunt zien. Als die hun racket uit hun tas halen, zie je al dat het goede tennissers zijn. Ook al zoiets dat ik zou willen zijn: een heel goede tennisser.”
Je hield in 2009 een lezing over de femme fatale als spookbeeld. ‘Elke dag, elke eeuw weer, zullen er vrouwen zijn die het stempel ‘fataal’ opgedrukt krijgen, om daar nooit meer vanaf te komen.’ Het is nu bijna vijftien jaar later. Is dit veranderd?
“Hier en daar wel, maar zeker niet overal. In veel landen en culturen is het met de positie van vrouwen natuurlijk nog altijd heel slecht gesteld. Ook in Nederland is het nog steeds zo dat mannen van nature meer gezag lijken te hebben dan vrouwen. Ondanks het feit dat mannen veel gewelddadiger zijn, veel vaker oorlog voeren en vaker de lelijkste dingen doen.”
“Het is nu wel gemakkelijker om daarop als vrouw een uitzondering zijn, je eigen plan te trekken. Maar ik had je tien jaar geleden uitgelachen als je me had verteld dat in Amerika de abortuswetgeving nu weer zou worden teruggedraaid. Dus die klok vooruit kan ook weer terúggezet worden.”
Beschouw jij jezelf als een feminist?
“Jazeker. Ook door de manier waarop ik door mijn moeder ben opgevoed. En ik heb nooit in een situatie gezeten waarin ik afhankelijk was van een man. In financieel opzicht bedoel ik dan. Emotioneel ben ik dat natuurlijk wel, en dat wordt ook sterker naarmate ik ouder word. Ik ben emotioneel echt afhankelijk van Bart. Vroeger zag ik mezelf als een stoere, onafhankelijke vrouw, die het alleen kan en niemand nodig heeft. Maar dat ben ik niet, en ik denk ook niet dat ik dat ooit ben geweest. Ik wil echt niet alleen zijn.”
Ben je ooit lang alleen geweest?
“Nee. Hooguit een paar weken.” Lachend: “En toen merkte ik dat meteen.”
Heleen van Royen laat met roman 'Juice' schadelijke kant van roddelkanalen zien: 'Eng fenomeen'
