Dora Barens: een topnaam om te hebben als geboortefotograaf. Ze fotografeert al acht jaar bevallingen en zet daarvoor haar eigen leven regelmatig op een laag pitje.
Barens (43) vertelt waarom mensen kiezen voor zoiets intiems als geboortefotografie en welke dingen ze bewust níet vastlegt.

Dora Barens is geboortefotograaf: 'Op elk moment moet ik alles kunnen laten vallen'
Geboortefotograaf
‘Waarom zou je een camera op je willen terwijl je een prestatie van wereldformaat levert?’, is wellicht de eerste gedachte die in je opkomt. Een geboorteshoot is zeker niet voor iedereen, legt Barens uit, maar veel vrouwen willen dit intense moment later herbeleven – maar dan zonder alle pijn. Ze wordt voornamelijk gebeld door vrouwen die al een kind hebben en merken dat ze zich bepaalde elementen van hun bevalling niet goed kunnen herinneren.
“Je weet nog veel, maar niet alles. Misschien ben je vergeten hoe jouw eerste reactie was toen je je kind zag, of hoe je partner keek toen het bijna zover was. Ik ben van mening dat liefde tussen partners nooit zo dichtbij is als tijdens de weeën. Het is zo puur, zo vol emotie. Juist dat is prachtig om vast te leggen, omdat veel mensen dit soort momenten niet goed registreren. Vanwege de pijn zit je in een soort bubbel en ben je soms hele stukken kwijt. Ik vind het bijvoorbeeld zelf ook heel jammer dat ik geen goede foto’s heb van de geboorte van mijn kinderen.”
Hoe ver ga je?
In principe fotografeert Barens alles; ze wil de bevalling van begin tot eind documenteren. Ze doet het wel discreet, zoals ze de foto’s zelf ook zou willen hebben. Intieme zones brengt ze niet frontaal in beeld en bloed zie je wel, maar niet in overvloed. “Sommigen willen met bloed de oerkracht van de vrouw laten zien, maar als geboortefotograaf draait het voor mij om de emotie. Ik overleg altijd met een cliënt hoe ze het wil hebben en meestal krijg ik carte blanche. Sommige vrouwen grappen: ‘Leef je uit, dan kan ik het ook eens zien daar beneden’. Ook let ik áltijd op de privacy van het medisch personeel, zij komen niet herkenbaar in beeld.”
Wanneer iets niet volgens plan verloopt, mag Barens vaak blijven fotograferen. Ze volgt haar gevoel: wat kun je in zo’n situatie verantwoord vastleggen? “Reanimaties doe ik niet, of andere buitengewone medische handelingen. Dat zijn situaties waarbij je niet in de weg moet staan en de artsen zich duizend procent moeten kunnen concentreren. Ik blijf op afstand en richt me op andere details, of op de ouders.”
Ze is nog nooit halverwege een procedure weggestuurd, ook niet als complicaties optreden. “Foto’s van de heftigere momenten kunnen helpen bij traumaverwerking”, vertelt Barens. “Mensen zijn in paniek en verliezen het overzicht, wat achteraf heel verwarrend kan zijn. Een fotoverslag helpt sommige vrouwen juist om dat een plek te geven.”
Standby
Geboortefotograaf zijn is allerminst een negen-tot-vijf-beroep. Barens doet meestal twee tot drie bevallingen per maand, maar juli zit volgeboekt met vijf. Vanaf week achtendertig van de zwangerschap staat ze standby voor een cliënt, wat inhoudt dat ze in juli vrijwel niet weg kan van huis.
“Concerten, avondjes in het theater of verjaardagen ver weg zijn altijd lastig. Als ik standby sta en met mijn gezin weg moet, reizen we altijd met twee auto’s en neem ik mijn koffer mee. Ik kan dan ten allen tijde worden weggeroepen, ook tijdens de verjaardag van mijn dochter of een kappersafspraak. Als we een week op vakantie willen, moet ik de hele maand daaromheen geen opdrachten aannemen. Op elk moment van de dag moet ik alles kunnen laten vallen, dat is niet altijd even makkelijk met twee kinderen.”

Privéleven
De impact op haar privéleven is dus groot, maar ze doet dit werk met liefde. Het contact met haar cliënten is hecht en loopt lange tijd door. “Vaak kom ik bij de geboorte van een tweede of derde kind weer terug bij een gezin, waar ik dan ‘mijn’ eerste kind terugzie als broer of zus. Dat is super. Je onderhoudt als geboortefotograaf langere tijd een band met die families.”
In principe werkt Barens zoveel mogelijk op de achtergrond: ze is overal bij aanwezig, maar je mag daar niets van merken. “Ik leg het vast, maar laat de mensen deze dag echt samen beleven. Sommigen vinden het prettig om me juist daarin te betrekken, dat mag altijd. Maar ik streef ernaar om te werken als een vlieg op de muur, zodat mensen achteraf een puur fotoverslag krijgen.”
Lees ook
Jessica Vink wint prijs voor beste geboortefoto: ‘Bloed maakt de foto rauw’
Soms twijfelen ouders in spé of zo’n shoot wel iets voor hen is. Met name de partners weten niet altijd of ze zich daar prettig bij voelen. “Dat is grappig om te zien, want achteraf zijn zij vaak het meest dankbaar. Ze kunnen zich zo vooral focussen op het steunen van hun partner en de geboorte van hun kind. Het vastleggen van deze emoties en de dankbaarheid achteraf maakt dit voor mij het mooiste werk dat er is. Ik hoop dat het op een dag zo vanzelfsprekend wordt als trouwfotografie.”
