Van buiten zou je het nooit aan me merken, dat weet ik zeker. Inmiddels ben ik hier zo getraind in, het is bijna Oscarwaardig. En dus zal je nooit verwachten hoe het er echt bij mij binnen aan toe gaat: dat ik helemaal niet goed genoeg ben voor wat ik doe.
En dat ik als de dood ben dat anderen daarachter komen.
Want dat lijkt vaak in mijn hoofd iets onvermijdelijks. Een soort tikkende tijdbom, die op een willekeurig moment zal afgaan en dan zal iedereen het weten. Dat ik ook maar wat doe. Dat ik helemaal niet goed genoeg ben voor deze baan – dat dit ver boven mijn niveau is. En dat ik tot die tijd slechts een rol heb gespeeld, de rol van mijn leven: van Vrouw Die Weet Wat Ze Doet.
Die rol is er langzaamaan ingeslopen, want vroeger had ik daar minder last van. Logisch ook: mijn hele omgeving wist toen ook niet wat ze aan het doen waren. Maar zelfs toen was ik er al een uitblinker in; ik verslond meerdere studies omdat ik niet goed wist wat ik echt wilde, of waar ik écht goed in was. De meesten die in datzelfde schuitje zaten gingen voor een studie Communicatiewetenschappen, maar ik eindigde bij Engels met wat hobbels op de weg genaamd Accountancy, Media & Entertainment Management, Europese Studies en Bedrijfswetenschappen.
En na mijn studietijd kwam ik er al redelijk snel achter dat we of allemaal deze rol spelen, of – en dat leek mij het meest aannemelijk – veel mensen toch echt weten wat ze doen. Vol verwondering kon ik luisteren naar mensen die over hun werk vertelden, over hun succesvolle carrière – zo vol kennis, zonder enige twijfel dat zij deze baan konden. Dat leek me zó heerlijk en tegelijkertijd was dat een confronterend gevoel, want mijn interne struggles stonden daar lijnrecht tegenover.
Want altijd heb ik gedacht: ‘Kan ik dit wel?’ Moet ik niet stoppen met mezelf voor de gek houden, en een andere baan zoeken? Schrijven is mijn passie en niets maakt me gelukkiger dan dit, maar bij elk stuk van mij dat online komt slaan de twijfels weer toe. Een vriendin heeft me daar wel eens op aangesproken: ‘Jij noemt jezelf nooit ‘schrijver’ als mensen vragen wat je doet – waarom is dat?’
Dagelijks bang zijn om door de mand te vallen: 'Het oplichterssyndroom is vreselijk'
En dat klopt. Schrijven zie ik als een kunst. Ik lees stukken, columns, essays en boeken van mensen die in mijn ogen talentvolle schrijvers zijn. En ik? Ik heb gewoon geluk gehad. Tuurlijk, ik heb hard gewerkt. Maar dat hoort ook bij deze rol die ik mezelf heb aangemeten: als ik maar hard genoeg werk, dan komen ze er nooit achter dat ik eigenlijk niet goed genoeg ben.
Dat is natuurlijk geen tactiek die je jaren kan volhouden, zo merkte ik ook. Ik kon lichamelijk en mentaal niets meer en heb twee maanden horizontaal doorgebracht van pure oververmoeidheid. Mijn rol kon ik niet langer meer spelen. End scene. Typisch dat je eerst rock bottom moet bereiken voordat dat stemmetje in je hoofd eens stil is.
Want dat is het. Een sluw, gemeen stemmetje dat continu zegt: “Ze gaan erachter komen dat je maar doet alsof. Je bent niet goed genoeg. Let maar op.” Een soort Regina George uit Mean Girls die continu zegt dat je nooit aan de coole tafel komt te zitten – want je bént niet cool. Het is als de pestkop van de middelbare school, die door niets is te stoppen – en die zich bij tegenslag juist nog geniepiger en dwingender laat horen.
Ja, imposter syndrome is lastig om vanaf te komen, vooral omdat we massaal die rol zó goed spelen. Dus daarom is mijn voornemen om dat masker wat vaker te laten vallen. Vaker die onzekerheden en die twijfels te delen met mijn vrienden. Want volgens mij zijn we stiekem een hele grote club met elkaar, maar durven we allemaal dit gesprek niet te openen. Bij deze; Imposter Syndrome Anonymous is wat mij betreft geopend.
Mijn naam is Wieke en ik lijd aan imposter syndrome. Zo, dat lucht op.
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
'Ik weet niet precies hoe, maar ineens ben ik 35 en zijn alle mogelijkheden aan me voorbij gevlogen'
