School shooting

Vox Lux – losjes te vertalen als ‘stem van het licht’ – is een soort maatschappij-kritisch sprookje, dat het leven van de Amerikaanse Celeste achttien jaar volgt. In 1999 overleeft zij een schietpartij op haar middelbare school op Staten Island, New York. Een nummer dat ze schrijft naar aanleiding van het incident wordt een hit in de Verenigde Staten, en een succesvolle carrière als zangeres is geboren. Achttien jaar later is Celeste 31 en een onuitstaanbare, getroebleerde en controversiële popster. Ze keert terug naar Staten Island voor een groot optreden in haar thuisstad, als een terreurorganisatie een aanslag pleegt die door haar werk geïnspireerd is.

Lovende critici

De film krijgt weliswaar ‘slechts’ een 6 op filmsite IMDb, maar diverse critici zijn lyrisch. Wij zijn dat ook. Want hoewel Vox Lux geen rechttoe-rechtaan film is, en je bepaalde maatschappelijke of culturele verwijzingen makkelijk over het hoofd kunt zien, is het een knap gemaakte, intrigerende en betekenisvolle film.

Terroristen en beroemdheden

De rode draad in de film is de samenhang van geweld en sterrendom. Celestes carrière is voortgekomen uit geweld, en wordt jaren later opnieuw met een gewelddaad verenigd. Op een gegeven moment in de film trekt ze zelf de parallel tussen terroristen en supersterren: “Als je ze geen aandacht meer geeft, houden ze op te bestaan” – zich vlak na het uitspreken van die zin realiserend dat dat ook voor haarzelf kan gelden.

Getroebleerde popster

Celeste is tegen die tijd een personage in wie je nog maar weinig karaktertrekken herkent van de vriendelijke, onschuldige veertienjarige versie van zichzelf. Ze is een popster die alle realiteitszin verloren lijkt te hebben – voortreffelijk over-the-top neergezet door Natalie Portman. Ze heeft een drank- en drugsprobleem, een moeizame relatie met haar tienerdochter (die ze zelf als tiener kreeg) en een haat-liefdeverhouding met journalisten.

Verwijzingen

In de fictieve carrière van Celeste zien we talloze verwijzingen naar bestaande zangeressen: van Britney Spears en Ariana Grande aan het begin van Celestes carrière, tot Lady Gaga en Katy Perry als ze ouder is. En ook maatschappelijke referenties zijn er volop. Zo wordt 9/11 in de film gebruikt als een keerpunt in Celestes carrière en in de verhouding met haar zus, met wie ze als tiener onafscheidelijk is, maar op volwassen leeftijd een extreem verslechterde verhouding heeft.

Lees ook
Niet voor tere zieltjes, wel ijzersterk: waarom ‘Us’ meer is dan alleen horror

Sociaalkritisch

Vox Lux is kunstzinnig, onheilspellend en levert een sterk staaltje sociale kritiek – zoals Get Out dat in 2017, zij het op heel andere wijze, ook deed. De film kauwt je niks voor: ga je als kijker niet mee in het verhaal, dan wordt het wellicht een worsteling om alle puzzelstukjes te verbinden of door de lange scènes heen te komen. Maar dan heb je in elk geval nog die door Sia geschreven muziek.