Zoon Leander vertelt in ‘Roosen en Borst’ over afscheid van Chrisje Comvalius: ‘Ik voelde opluchting’

Media | Fragment Gemist

26-08-2024 | Tom Stevens

Op 22 augustus 2023 overleed Chrisje Comvalius op 75-jarige leeftijd. Ze kampte met een hartkwaal en Alzheimer en koos daarom voor euthanasie. In Roosen en Borst is de laatste week van de actrice te volgen.
Comvalius hield tot aan het allerlaatste moment de regie zelf in handen.

Chrisje Comvalius

In de derde aflevering van de HUMAN-docuserie Roosen en Borst is te zien hoe Comvalius afscheid neemt van haar familie en vrienden. Hugo Borst vraagt zich af of ze het geen gek idee vindt dat ze er over enkele dagen niet meer zal zijn. “Voor mij is het geen ruwe overgang. Voor de mensen om mij heen ook niet. Niet omdat ze het er allemaal mee eens zijn, maar ik heb altijd de woorden gevonden om het ze uit te leggen.”

De voormalige actrice uit Goede Tijden, Slechte Tijden is dankbaar voor haar laatste levensdagen in hospice De Liefde, die ze voornamelijk met haar zoon Leander heeft doorgebracht. “We hebben heel veel tijd voor elkaar gehad. Hij heeft weinig woorden nodig. Ik heb daar best wel moeite mee gehad, omdat ik een prater ben en precies wil weten hoe het zit. Maar sommige onderwerpen moet ik niet aanraken als ik met hem ben.”

Thumbnail voor Leander openhartig in ‘Roosen & Borst’ over euthanasiewens moeder Chrisje Comvalius: ‘Het doet af en toe nog pijn’

Leander openhartig in ‘Roosen & Borst’ over euthanasiewens moeder Chrisje Comvalius: ‘Het doet af en toe nog pijn’Lees ook

Laatste momenten

Later die week is het moment van afscheid nemen daar. Borst zoekt Leander op, om te horen hoe hij hun laatste uren samen heeft ervaren. “De avond voor de euthanasie heb ik nog lekker voor haar gekookt. Twee vrienden van haar zijn toen ook langsgekomen. Het was een hele mooie dag.” Moeder en zoon hebben tijdens het eten een emotioneel gesprek. “Het was voor mij fijn dat ze haar trots heeft uitgesproken. Ze bedankte me onwijs voor hoe sterk ik ben geweest de afgelopen periode.”

De volgende dag, op 22 augustus 2023, overlijdt Comvalius in het bijzijn van Leander. “We hebben haar vastgehouden, elkaar vastgehouden. Eerst ging het slaapmiddel erin. Toen voelde ik nog even in haar lijf iets van: oh ja, die komt. Vervolgens was ze weg, in slaap.” Leander houdt zijn moeder op dat moment goed vast: “Ik heb mijn hand op haar hart gehad, mijn hoofd in haar nek. Gewoon heel mooi.”

Opluchting

Leander is blij met hoe zijn moeder haar laatste dagen heeft kunnen doorbrengen in het hospice. “Ik voelde ook opluchting. Heel veel opluchting.”

Ondanks dat de twee heel veel van elkaar hielden, konden ze af en toe ook botsen. Ook die kant heeft Leander nu van zijn moeder kunnen accepteren. “Ik ben me er de afgelopen periode bewust van geworden dat ieder mens schaduwkanten heeft. Dat stukje wat ik niet tof vond aan mijn moeder, dat heeft mij superkrachten gegeven.”

De hele aflevering van ‘Roosen en Borst’ kun je hier terugkijken.