Waarom maakt corona sommigen acuut zó ziek? Nederlandse artsen kraken de code

12.05.2021 | 12:00 UUR | Ellen Hensbergen

Het is al maanden een wereldwijd vraagstuk waar artsen hun hoofd over breken. Hoe kan het dat de ene patiënt met corona na een dag of tien beter wordt, en de situatie van de ander dan ineens acuut verslechtert?

Wetenschappers van het Amsterdam UMC hebben het antwoord gevonden, en daarmee waarschijnlijk óók een beter medicijn voor ernstig zieke patiënten.

Antistoffen

Het heeft alles te maken met antistoffen. De patiënten die vreselijk ziek worden door corona blijken veel afwijkende antistoffen te produceren. Die wekken vervolgens een schadelijke ontstekingsreactie op.

Immunoloog Jeroen den Dunnen: “De ontstekingsreactie die bedoeld was om het virus aan te vallen, tast dan ook de eigen weefsels aan. Bovendien raken de bloedvaten lek en lopen de longen vol met vocht. Ook gaan de bloedplaatjes klonteren, waardoor je overal bloedpropjes krijgt.”

Medicijnen

Om deze ernstige gevolgen te bestrijden zijn geen antivirale medicijnen nodig, maar medicijnen die juist de afweerreactie onderdrukken, zegt het UMC. Ernstig zieke patiënten krijgen al dergelijke medicijnen, maar die leggen het immuunsysteem ook meteen plat. De onderzoekers hebben daarom nu een ander medicijn onderzocht, fostamatinib.

Den Dunnen: “Dit middel zorgt ervoor dat de afweercellen in de longen niet reageren op de afwijkende antistoffen, maar wél op het virus. Dat maakt dit medicijn een veelbelovende kandidaat voor de behandeling van ernstig zieke patiënten.”

Omdat het middel al is geregistreerd, kan het meteen worden getest. De eerste resultaten zijn al binnen, vertelt mede-onderzoeker Menno de Winther. “Dertig mensen kregen het middel, 29 een placebo. In de groep die het medicijn kreeg overleden minder mensen, waren de bijwerkingen minder en herstelden mensen sneller.” Inmiddels is er een vervolgonderzoek begonnen in meer dan veertig ziekenhuizen, waaruit moet blijken of dit medicijn definitief gebruikt kan worden.

Lees ook
Huisarts Lydia prikt met overgebleven vaccins: ‘Er stond meteen een rij voor de praktijk’