36 procent van de jongeren (t/m 35 jaar) is in de afgelopen drie jaar slachtoffer geworden van online oplichting of fraude. Het gebeurt het vaakst bij dingen bestellen die nooit aankomen – denk aan kleding en boeken, maar ook festivalkaarten.
Dit laatste overkwam Anouk Been (26). Aan LINDA.meiden vertelt ze hoe ze door een bekende (?!) werd opgelicht.
36 procent is eens slachtoffer geworden van online fraude – dat is ruim één op de drie jongeren. RTL Nieuwspanel deed samen met LINDA.meiden onderzoek naar online fraude. Slachtoffers van oplichting noemen vaak verkoopsites zoals Marktplaats en Vinted als plekken waar het misgaat, maar verschillende mensen kochten ook producten via een nepwebshop.
De grootste groep slachtoffers geeft aan ‘een beetje geld kwijt’ te zijn (48 procent), terwijl een vijfde van de opgelichte jongeren aangeeft dat het hen ‘best veel geld’ heeft gekost. 31 procent van de jongeren schaamt zich dat ze zijn opgelicht. Dit terwijl het in realiteit dus regelmatig gebeurt.
Anouk zat vorig jaar februari klaar achter haar laptop om Lowlands kaartjes te kopen. “Helaas zonder succes, want die dingen zijn zó snel uitverkocht. Daarom legden mijn vriendinnen en ik het maar even naast ons neer, totdat ik in april een Instagram-story zag van een vriend. Hij verkocht zijn Lowlands tickets, dus ik dm’de hem met de vraag of hij er nog drie beschikbaar had. Dat had hij. En ik mocht ze voor achthonderd euro overkopen.
Hij legde me uit dat de tickets nog niet beschikbaar waren via Ticketmaster, die krijg je meestal pas een paar weken van tevoren. Daarom kon hij de kaartjes niet direct doorsturen, maar dat zou hij doen zodra hij ze kon downloaden. Ik had regelmatig contact met deze vriend op Snapchat, kende hem via gezamenlijke vrienden en zag hem wel vaker op feestjes. Daarom vertrouwde ik hem op zijn woord. Ik betaalde zijn betaalverzoek en wachtte nietsvermoedend af.”
Na een paar weken vraagt Anouk om een update. “Hij appte me dat zijn neef de tickets nog moest sturen. Dat vond ik gek, omdat hij nooit had gezegd dat hij ze ook via-via had overgenomen. Als ik dat had geweten had ik de kaartjes waarschijnlijk niet van hem gekocht. Weer een paar dagen later zei hij dat er een storing was op Ticketmaster en dat hij daarom niet bij de kaartjes kon.
Na weer een week deelde hij dat hij in een gesloten instelling zat en daarom niet kon inloggen. Ik vond het allemaal heel gek. Uiteindelijk vroeg ik hem straight up: ‘Ben je me nu aan het belazeren?’. Hij reageerde dat ik niet zo dramatisch moest doen, maar toen hij me daarna ghostte, wist ik dat het foute boel was.”
Valerie (23) werd opgelicht in de supermarkt: 'Ik wilde vluchten, dus betaalde ik haar boodschappen'
“Ik vertelde mijn vriendinnen beschaamd dat we waren opgelicht. Een van de meiden reageerde boos, wat ik snap. Het is natuurlijk naïef om zomaar achthonderd euro naar iemand over te maken, maar ik dacht: ‘het is een bekende, die kan ik wel vertrouwen’. Niet dus.
Ik stuurde zijn ouders een berichtje. Misschien wilden zij hun zoon er nog eens op wijzen? Helaas konden zijn ouders weinig voor me doen. Ik denk dat ze al bekend waren met zijn hobby om mensen op te lichten.”
Als Anouk haar verhaal deelt op TikTok, komt ze er namelijk achter dat deze jongen vaker mensen oplicht. “Ik kreeg in totaal zo’n zeventig berichten van anderen die ook nog geld of tickets van hem moesten krijgen. Daardoor voelde ik me iets minder dom. Blijkbaar overkomt dit veel meer mensen dan je denkt.
Ik heb zelf ook meteen aangifte gedaan bij de politie. Je vult dan een formulier in op de website, waarna ze de informatie verwerken. Na een paar maanden belde de politie. Ze vertelden dat ze mijn aangifte meenemen en bezig zijn met onderzoek. Dat is inmiddels ruim een jaar geleden. Tot nu toe heb ik nog niets gehoord, maar ik kan me voorstellen dat zo’n onderzoek lang duurt. Ik ben benieuwd of ik nog een update ga ontvangen, maar ik denk dat ik mijn geld sowieso kwijt ben.”
Uiteindelijk ging Anouk vorig jaar alsnog naar Lowlands. “We kochten uiteindelijk alsnog kaartjes via Ticketmaster zelf. Ik heb mijn lesje wel geleerd. Nooit meer tickets kopen via Instagram. Mijn vriendinnen en ik hebben het alsnog superleuk gehad op het festival. Alleen dacht ik terwijl ik in mijn tentje lag soms wel even naar over die glamping. Voor het geld dat we destijds hebben betaald, hadden we daar makkelijk kunnen overnachten.”
Uit ons onderzoek met RTL Nieuwspanel blijkt dat de meeste jongeren die zijn opgelicht, daar nooit officieel melding van gemaakt of aangifte van hebben gedaan. Ze vinden dat te veel gedoe, of hebben er geen vertrouwen in dat het iets zal opleveren. Maar volgens techjournalist Daniël Verlaan heeft het wel degelijk zin om aangifte te doen.
“De kans dat jij je geld terugkrijgt of dat er iemand opgepakt wordt, is niet heel
groot. Maar als er veel aangiftes zijn over een persoon of website, dan gaat de politie onderzoek doen en kunnen ze actie ondernemen. Als je geen aangifte
doet, weet je in ieder geval zeker dat er niemand wordt opgepakt.”
Studenten steeds vaker opgelicht bij kamerzoektocht: 'Georganiseerde misdaad'
