Ik neem jullie de komende weken mee in welke geldtypes er zijn en welk deel van je brein waardoor getriggerd wordt. Je moet wel onder een steen leven als je er geen last van hebt: geldstress.
Ronkende koppen als ‘boodschappen onbetaalbaar, schoolspullen voor ouders niet te betalen, door energierekening de afgrond in’ doen iets met ons. Of je nou wel of niet genoeg geld op je rekening hebt staan: we worden er bang en gestrest van.
Je geldbrein is getriggerd, en dan vooral je reptielen- en emotionele deel. Dat is precies wat er gebeurt bij Sarah en haar vriend in mijn coachpraktijk:
Ze kijkt me aan als een hert dat vol in de koplampen kijkt. Kloppende aders bij haar slapen, grote bruine ogen en tranen. Die rollen eruit terwijl ze hoog ademhaalt. Ze heeft het altijd goed gehad met haar vriend Edwin. Hij is ondernemer en zij ambtenaar. Hij komt uit een gezin waar het geld tegen de klippen omhoog klotste. Zij niet, ze ging met haar ouders kamperen op de Veluwe en dat was het dan ook wel.
Ze wil graag hulp, want ze heeft steeds ruzie met haar vriend. Dat is niks voor hen. Hij is opgefokt en chagrijnig, neemt haar kwalijk dat-ie keihard werkt en er steeds minder overblijft. Hij verwijt haar dat hun vrienden wel uiteten gaan en feestjes geven. Zij voelt zich schuldig omdat ze stiekem geld van de spaarrekening haalt om te tanken en boodschappen te doen. Ze komt niet meer uit, maar wil GEEN ruzie. Hij wil hoe dan ook op vakantie. Maar dat kan niet, omdat haar doorsluissysteem dan helemaal vastloopt.
De olifant ‘minder geld dan eerst’ staat midden in de kamer, maar blijft onbenoemd. Zij doet de huis-tuin-en-keuken geldzaken en hij die van het bedrijf. Hoe ze er nou eigenlijk echt voorstaan? Ze heeft geen idee. Daar hebben ze het niet over, want dan krijgen ze ruzie.
Dat Poetin de kraan dichtdraait, daar kun je persoonlijk niets aan veranderen. Maar hoe je omgaat met je geldzaken wél. Of jij wel of niet rood staat op je bankrekening begint tussen je oren en nergens anders. Je zorgen maken kost heel veel energie en het brengt je nergens. Dan kun je maar beter weten hoe je zelf in elkaar zit.
We hebben niet een, maar drie breinen in ons hoofd. Ons reptielenbrein is 25 procent en denkt in plaatjes. Het heeft maar één doel: overleven. Alle geldzorgen in de media raken je oerinstinct. Je denkt onbewust steeds: er is gevaar! Ik moet vechten, vluchten of bevriezen. Vervolgens ga je bijvoorbeeld ‘struisvogelen’ en geen post meer openmaken.
Je emotionele brein draait ook onbewust en behelst 70 procent. Hier zijn al je herinneringen en ervaringen opgeslagen. Het wil er graag bij horen (hou van mij, want dan overleef ik). Kom je geld tekort en kun je niet meer shoppen als vanouds? Dan gaat je alarmcentrale af. Paniek! Je maakt ruzie, verlamt of vlucht. Ben je net als ik ooit gescheiden en platzak geweest? Dan is de kans groot dat die emotionele lading, dat gevoel, je nu extra geldstress geeft, ook als je dik in de plus staat op je bankrekening.
Dan is er nog 5 procent brein over. Dat is je denkende brein. Die handelt gelukkig wél bewust. Dit is de plek waar je de dingen in perspectief ziet en nadenkt over je eigen situatie. Terugkijkt, vooruitkijkt, plannen maakt, oplossingen bedenkt en vooral handelt. Voor jou is het de uitdaging om minder tijd door te brengen in je reptielen- en emotionele brein en meer in je denkende brein. Want als je reptielen- en emotionele brein aanstaan, gaat je denkende brein uit. Je gaat dan primair en vanuit je onderbuikgevoel handelen.
En zo lopen relaties op de klippen. Niet door vreemdgaan, maar door geld.
Bovengenoemd stel overleeft het wel. Maar hoe zit dat bij jou? Darwin heeft gelijk met zijn survival of the fittest: niet de sterksten overleven, maar degenen die zich het snelst aanpassen aan een nieuwe situatie. Als je geldstress hebt en onbewust meedoet aan de nationale paniekaanval, dan is er werk aan de winkel.
Kortom: de crisis is een ideaal moment om te beginnen met zelfonderzoek, zeker omdat het ideale moment sowieso nooit komt. We gaan samen aan de slag met je geldbrein, je geldtypen, je geldgeschiedenis en je geldpatronen. Zodat je happy bent met je geld, ongeacht de omstandigheden. Je bent voorlopig dan ook niet van me af. En weet: het komt allemaal wel goed, misschien niet nu, maar wel ooit.
Twintiger, dakloos en in het rood: Rebecca (29) raakte diep in de schulden door haar ex