Hoe langer een discussie duurt, hoe groter de kans dat ie ontspoort. Zo zag ik de afgelopen weken vrouwen in opiniestukken en posts gereduceerd worden tot slachtoffers.
Het werd bijkans hun identiteit en onomkeerbare lot. Weerloze, hopeloze slachtoffers van papier maché. Niet opgewassen tegen de wereld, gedoemd voor eeuwig een prooi te zijn.
Klinkt dat dramatisch en karikaturaal? Dat vond ik nou ook. En ik dacht steeds, waar is 0800-FEMINISME gebleven?
Dat er ernstige misstanden zijn, dat seksisme een groot probleem is, dat vrouwen vaak slachtoffer zijn van mannen, dat klopt allemaal. Maar wat niet klopt, en wat ook bestreden moet worden, is het beeld dat vrouwen ééndimensionale karakters zijn zonder eigen wil, ruggengraat, persoonlijkheid. Ontvangers, geen gevers. Mensen die dingen overkomen en nooit zaken initiëren. Die niet voor zichzelf op kunnen komen. Die hun zelfbeschikking niet aan kunnen. Wie in dat absurde frame meegaat, vindt misogyne mastodonten aan haar zijde, dat lijkt me niet de bedoeling.
Maar je ziet het constant in snel escalerende discussies: alles wordt opgedeeld in goed-slecht, dader-slachtoffer, wit-zwart. Dat is lekker overzichtelijk, maar de realiteit, de wereld, mensen, vróuwen zijn oneindig gelaagd en complex.
Relaties tussen mensen zijn dat ook, net als seksuele relaties. Des te zorgelijker was het dat de afgelopen weken een schril puriteins geluid ook weer de weg naar buiten vond. Je kunt er de klok op gelijk zetten: als er een seksschandaal is, scherpen moraalridders de messen.
Gevolg was dat niet alleen misbruik aan de kaak werd gesteld, maar echt alles op een grote hoop werd gegooid en gecriminaliseerd: leeftijdsverschillen tussen geliefden, interculturele relaties, naakt zwemmen, vrije sex, vreemdgaan. Het hele idee dat volwassen mensen voor ekaar kiezen ondanks verschillen, of juist vanwege die verschillen, lijkt een grote groep mensen niet te snappen. Dat mensen bij elkaar blijven ondanks overspel, daar kunnen ze met hun hoofd niet bij.
En dat hoeft ook helemaal niet. Want andermans persoonlijke keuzes en relaties gaan buitenstaanders niets aan. Als we daaraan beginnen, begeven we ons echt op heel erg link terrein en patrouilleert de zedenpolitie straks niet alleen online, maar ook op straat om te kijken of iedereen zich wel deugdzaam genoeg gedraagt.
Ik wil maar zeggen: misstanden kun je ook op een rationele manier aanpakken, daarbij kun je vrouwen gewoon serieus nemen en hoef je rechten en verworvenheden niet overboord te gooien. Je kunt prima seksisme, seksueel misbruik en geweld bestrijden zonder vrouwen weg te gummen of je te bemoeien met wat mensen uit vrije wil in hun slaapkamers doen. Sterker, dat moet.
