Wanneer is een pandemie voorbij? En dan bedoel ik niet alleen in de ziekenhuizen, maar ook gevoelsmatig. Vorige zomer dachten we dat het ergste achter de rug was, maar velen leefden toe naar een ’summer of love’ die nooit kwam. Sindsdien durf ik nergens meer op te hopen en ga bij elk weegmoment uit van het ergste scenario, zodat iedere versoepeling mooi is meegenomen. Maar vrijdag worden bijna alle coronamaatregelen losgelaten – en dat kan ik moeilijk geloven.
Ik denk dat we pas over een tijdje weten wat de psychologische impact was van al die onzekerheid. Dit was geen mentale bui die na twee jaar weer overwaait. Er is wat traumaverwerking nodig. Voor kinderen en jongeren duurden al die geestdodende dagen zonder fysiek onderwijs en naschools vertier vast een eeuwigheid. Ook veel volwassenen zijn door de pandemie beschadigd, omdat hun vertrouwen in de overheid, de wetenschap, de media en andere instituties is gekelderd.
Ik wil kritisch naar mezelf kijken. Het nut van vaccins heb ik fel verdedigd, soms te fel. Ik kon er met mijn verstand niet bij dat je die extra bescherming tegen een onvoorspelbaar virus zou afwijzen. In mijn columns schreef ik dat alle middelen moesten worden ingezet om zoveel mogelijk mensen in te enten. Ik kreeg boze lezersbrieven, ellenlange berichten op sociale media en werd een paar keer voor nazi uitgemaakt. Bij een volgende crisis zal ik me wat milder uitdrukken, en lezers hopelijk ook.
De situatie veranderde namelijk constant. Ondanks de prikken kregen we alsnog omikron, maar dankzij die groepsimmuniteit kunnen we nu door met ons leven – tot er weer een nieuwe variant of een ander virus opduikt. Het is te makkelijk om te zeggen dat corona dus toch niet zo erg was, dat men zich aanstelde. Onderweg naar deze mildere variant zijn er tienduizenden Nederlanders aan het virus overleden, en veel mensen kampen nog met long covid. Dat kan en wil ik niet bagatelliseren.
Nu het coronatoegangsbewijs bijna overal vervalt – gelukkig maar – zullen voormalige tegenstanders in dit verhitte debat elkaar weer ontmoeten. Hoe lang zullen onze gesprekken nog over covid-19 gaan? Laatst was ik op een verjaardagsborrel. Eén kennis is niet gevaccineerd, ik wel, en daar hebben we eerder wat gezonde discussies over gehad. Maar nu moesten we lachen om het feit dat we allebei omikron hadden opgelopen. Wat vonden we daar nou van? Vrij weinig. Proost.
Er is vaak gedemonstreerd tegen de ’priktatuur’ en alle ’QRankzinnigheid’. Waar moeten we onze pijlen op richten, nu die dictatuur blijkt mee te vallen? Zullen andere kwesties onze aandacht opeisen, en het volk wederom verdelen? Helse stormen dwongen ons afgelopen weekend weer in een lockdown en het debat over klimaatverandering zal ook steeds heviger worden. Dan is er nog de dreiging van een oorlog in het oosten, maar de herinneringen aan corona zullen hopelijk snel vervagen.
