No farmers, no food. Een van de kreten die sympathie moet opwekken bij het volk, want waar zouden we zijn zonder onze boeren? We hebben ze ook nodig, maar het roer moet echt om. Er zijn zo’n 4 miljoen koeien, 11 miljoen varkens en 100 miljoen kippen in ons land. Liefst 60 procent van al dat vlees wordt geëxporteerd, waarmee we de grootste vleesexporteur van Europa zijn. Zelfs als de veestapel 30 procent krimpt, wat het kabinet wil, is er geen tekort aan gehaktballen.
No farmers, no food. Die protestleus vertaalde zich vooral naar blokkades van distributiecentra, die niets met het stikstofconflict te maken hebben. Lege schappen in de supermarkten raken vooral de gewone burger, niet de hoge piefen in Den Haag. Er is ook geen begrip voor agrariërs die een stuk grond in een Natura 2000-gebied omploegen, bemesten en vernielen om een punt te maken. En hoe kun je tussen al die brandende hooibalen een constructief gesprek voeren over duurzamere veeteelt?
Randstedelingen zoals ik zullen ongetwijfeld veel niet begrijpen, maar één ding is nu wel duidelijk. De ’boerenopstand’ is gekaapt door terroristen, gevoed door allerlei ongure complotdenkers. Betrokken politici worden tot aan de voordeur geïntimideerd. Trekkers blokkeren het verkeer, denderen door blokkades en vernielen politieauto’s. Nu kan de politie ook moeilijk opboksen tegen grote landbouwvoertuigen en bezeten bestuurders. Maar het is ontluisterend dat een politiechef die zwakte publiekelijk erkende.
Ik had er eerst geen woorden voor, keek met open mond toe. Tot ik een tweet zag van schrijver Abdelkader Benali, die verwoordde wat velen ook dachten. „Bruine mensen, onder wie ik, bijten al dagen op onze tong om niet iets te hoeven zeggen over dubbele standaard, politieke hypocrisie en getolereerd geweld, maar we zeggen niets want we hebben onze tong eraf gebeten.” Demonstranten waar zelfs de politie voor vreest – van rechtsextremisten tot radicale boeren – komen overal mee weg.
De politie schroomt niet om in actie te komen tijdens vreedzame protesten van Extinction Rebellion, die nota bene opkomen voor een duurzamere toekomst. In mei werden 175 mensen gearresteerd tijdens acties bij een kantoor van Shell en kolencentrale Onyx in Rotterdam. Tijdens een protest bij de Belastingdienst in Den Haag werden 22 mensen opgepakt. Dat zijn grotere aantallen dan bij de boeren, die al wekenlang agressie en geweld vertonen. Die verschillen in handhaving vind ik veelzeggend.
„Klimaatactivisten worden al gearresteerd als ze vreedzaam demonstreren, terwijl de boeren veel langer met rust worden gelaten”, zei strafadvocaat Bénédicte Ficq. Meet de politie met twee maten? Dat werd woensdag duidelijk, toen Extinction Rebellion een oprit van de A12 blokkeerde, net zoals de boeren meermaals deden. Er waren nu meer agenten dan demonstranten. De activisten zaten gebroederlijk op de weg, trommelden en scandeerden wat, naast een onschuldige speelgoedtractor.
Deze klimaatdemonstratie werd echter binnen een uur ontbonden en zo’n dertig mensen zijn aangehouden. Zo was de weg weer vrij voor de boze boeren.
'Juist mannen die vrouwen oprecht liefhebben en respecteren moeten zich luider laten horen'
