EEN OPEN RELATIE, ETHISCH NIET MONOGAAM (ENM), POLYAMOUREUS – misschien ligt het aan mij, maar ik kom het de laatste tijd steeds vaker tegen. In mijn vriendenkring, op datingapps en opeens ook in mijn eigen leven. Ik vind het helemaal prima wat mensen binnen hun relaties doen, mits het met wederzijds goedvinden is. Mijn serieuze liefdes waren tot dusver monogaam en die exclusiviteit ambieer ik nog steeds. Al heb ik soms het gevoel dat ik me daarvoor moet schamen. “O, jij bent zo iemand die een man helemaal voor zichzelf wil”, beet een kennis mij toe. Alsof het kinderachtig was dat ik mijn speelgoed niet wil delen. Hypothetisch speelgoed overigens, want ik ben single. Omdat, jawel, de man met wie ik iets had een polyamoureuze levensstijl wilde proberen en ik niet. Is dat een nieuwe ontwikkeling waar ik maar beter aan kan wennen? Verschuift de seksuele moraal? Hebben we te maken met de volgende fase in de emancipatie van de vrouw en loop ik hopeloos achter?
Op die laatste vraag heeft psycholoog en psychotherapeut Susanne Donders direct een eenduidig antwoord: “Nee, je loopt niet achter.” De grote, vervullende liefde is nog steeds het ideaal, vertelt ze. “Meer dan 95 procent van de Nederlanders heeft een monogame relatie, maar andere vormen zijn absoluut bespreekbaarder dan vroeger. Vrouwen uiten hun behoeften steeds vaker, juist ook binnen een relatie. Bij de jongere generaties zie ik een hang naar vrijheid, ze zijn daarnaast realistischer. Flink wat twintigers en dertigers hebben gescheiden ouders en zoeken naar manieren om zelf als stel wél bij elkaar te blijven. In relatievormen die levendig en vervullend zijn, ook op de lange termijn. Maar als je kleine kinderen hebt, is het onontkoombaar dat je relatie op enig moment vooral functioneel wordt. Als de spanning soms ver te zoeken is, kun je het gevoel krijgen dat je van alles mist. Sommige koppels kiezen dan voor een open relatie.”
Wie op het gebied van spanning in elk geval niets mist, is Bas (43). Ik tref hem op een datingapp: “Mijn vrouw en ik zijn volgende maand achttien jaar bij elkaar. Toen we eind twintig waren, belandden we op een uit de hand gelopen feestje een keer met een ander stel in bed. Dat was zo leuk en spannend, dat we vaker afspraken. De laatste vijf, zes jaar zien we ook andere stellen.