Lees ook
Het broertje van journalist Marcel was alcoholist en koos voor euthanasie

Geen succesverhaal
Het verhaal van Marcels broer Mark (foto rechts) is geen succesverhaal. Geen verhaal van een man die zijn ziekte of verslaving overwint. Geen verhaal vol antwoorden, maar een verhaal vol vragen. Marcel: “Het is een verhaal van een man die het hard heeft geprobeerd, maar die het niet gelukt is. Dat verhaal vertel ik.”

Gevecht
Mark vocht lang tegen zijn alcoholisme. Dat ging met vallen en opstaan. Acht jaar leven met de ziekte ging gepaard met 21 opnames. Er waren betere periodes, maar altijd viel hij weer terug op de drank. Om ‘zijn geestelijke kwellingen te verdrijven’, schrijft Marcel. Tot Mark de keuze maakte. Anderhalve maand voor zijn dood sprak hij de woorden voor het eerst uit tegen zijn broer en ouders: “Ik ga er een eind aan maken.”

Hoe kan dit?
In zijn boek schrijft Marcel over de ontwikkelingen in de anderhalve maand tot Marks dood, maar ook de jaren die er aan vooraf gingen. Hoe kon het dat zijn broertje veranderde van een getrouwd man met twee kinderen en een succesvolle onderneming, in een man die afhankelijk werd van alcohol en geleid werd door zijn psychische klachten?

Snikken
Hoewel het een emotioneel verhaal is voor Marcel, dat heel dicht bij hem staat, was het schrijfproces dat minder. “Dat was vooral heel technisch. Ik wil dingen gewoon heel erg goed opschrijven, de chronologie goed krijgen. ‘Klopt dit wel? Hoe was dit? Wat zei de dominee ook alweer?’ Pas toen ik het verhaal teruglas, was ik aan het snikken. Toen voelde ik het weer.”

Emotionele draak
De inhoud van het boek is zwaar, maar de toon heel puur en direct. Soms zelfs grappig. De titel van het boek vat die combinatie van emoties al goed samen: Gelukkig hebben we de foto’s nog. Marcel: “Ik wilde niet dat het een emotionele draak werd. Er zit drama in, maar ook lucht en humor. Mark kon harde grappen maken.”

De dag
Het moeilijkste om te schrijven was het hoofdstuk over de dag dat de euthanasie daadwerkelijk plaatsvond. Een gedetailleerd verslag van uur tot uur, dat eindigt met de harde woorden: ‘Het was vijf voor vier. Mijn broertje was dood.’ Marcel: “Die dag staat nog het meest in mijn geheugen gegrift. Zwaarder dan dat wordt het niet.”

Ophef
Een voorpublicatie van dat hoofdstuk stond in LINDA.148 ‘EVEN DOORBIJTEN’. Na publicatie stroomden de reacties binnen bij Marcel. Ook de buitenlandse pers dook erop. “Vrij ongenuanceerd, met versies die door Google Translate waren gehaald. Mijn schrijfstijl is vrij rauw, dus dat kan – zeker als vertaling – nogal direct overkomen. Buitenlandse media maakten ervan dat wij iedereen die hier niet past afmaken.”

Discussie
Marcel gaf twee interviews in het buitenland over zijn verhaal. Eén aan de BBC, één aan het Franse en Canadese TV5. “Ik zat niet te wachten op die aandacht, maar interviews horen er nou eenmaal bij. Ik beantwoord graag de vragen die mensen hebben, maar hoef niet in discussie over euthanasie. Ik vind dat iedereen het recht heeft om te beslissen over zijn eigen leven. Mensen die het daar niet mee eens zijn, respecteer ik. Ik hoop dat anderen op hun beurt mijn mening respecteren.”

Lees ook
BBC interviewt Marcel Langedijk over verslaafde broer die koos voor euthanasie

Begrip
Het is Marcel uiteindelijk gelukt begrip te krijgen voor de situaties van Mark. “Zeker in de laatste maand zag ik dat hij echt niet meer wilde. Hij werd wakker met wodka en oxazepam en dronk blikken bier om niet meer te trillen. Hij had nog een paar jaar verder kunnen leven, maar zijn leven was al stuk. Door alle succesverhalen zou je bijna zeggen dat je een zwakkeling bent als je het niet redt. Maar dat is niet zo. Hij heeft acht jaar gestreden. Sommige dingen win je niet.”

Marcel Langedijk:

Het boek van Marcel Langedijk is vanaf 24 augustus te koop. Bestellen doe je hier.