'Zelfmoord in azc's komt vaker voor, maar dood van Ali (14) is extra schrijnend'

16.10.2020 | 13:18 UUR | Indra Jager

De veertienjarige Syrische vluchteling Ali Ghezawi, die begin augustus dit jaar zelfmoord pleegde in het Nederlandse azc in Gilze, was suïcidaal door alle spanningen en de onduidelijkheid waarin hij verkeerde. Hoe vaak komt dat voor?

De jongen vluchtte in 2016 met zijn ouders en broers en zussen uit Syrië. Het gezin kreeg asiel in Spanje, maar omdat zijn vader daar geen werk kon vinden en het gezin in armoede leefde, kwamen ze naar Nederland, schrijft het AD.

Uitzetting

Nederland stuurde het gezin al twee keer terug. Na de tweede uitzetting zou het gezin dakloos zijn geweest en zouden de ouders en kinderen van elkaar zijn gescheiden, waarna ze in oktober 2019 voor de derde keer naar Nederland afreisden.

Sinds die tijd wachtte het gezin in spanning af of ze hier mochten blijven of niet, maar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) wees de asielaanvraag opnieuw af. Een harde klap voor de tiener, die al eerder bijna dood ging tijdens een honger- en dorststaking.

Reële kans

Juist daardoor gaven een huisarts en de Haarlemse rechtbank het advies om voor de uitzetting nader onderzoek te doen naar de psychische gesteldheid van Ali. Dat schrijft het AD op basis van twee gerechtelijke uitspraken die de krant heeft ingezien. Beide partijen voorzagen een reële kans op zelfmoord, die Ali later werkelijkheid maakte.

Volgens Evita Bloemheuvel, woordvoerder van VluchtelingenWerk Nederland, komt zelfmoord in asielzoekerscentra vaker voor, maar niet op zo’n jonge leeftijd. “Dat het om een jongen van veertien gaat, maakt het extra schrijnend”, vertelt ze.

Onbegrijpelijk

De organisatie vindt het onbegrijpelijk dat dit heeft kunnen gebeuren, ook al werd er door een huisarts en rechtbank geadviseerd om eerst naar zijn psychische gesteldheid te kijken. “Dat maakt het extra verdrietig.”

De reden dat vluchtelingen vaker psychische klachten hebben, is volgens Bloemheuvel omdat ze vaak in grote onzekerheid leven. “Dit gezin heeft lang in Nederland gezeten en gewacht tot er duidelijkheid kwam, dat hoor je vaker. Mensen weten dan totaal niet waar ze aan toe zijn. In combinatie met hun eerdere trauma’s, maakt dat de situatie niet beter.”

Lees ook
Moét je zien: deze aangrijpende documentaire over de vluchtelingencrisis

Verblijfsvergunning

Het is lastig om te zeggen hoe vaak het precies voorkomt dat iemand uit een azc zelfmoord pleegt, maar toch wel jaarlijks, zegt Bloemheuvel. “Wij hebben geen inzicht in hoe vaak dit gebeurt, en als iemand overlijdt op een AZC is het ook niet altijd duidelijk of het om zelfmoord gaat.” VluchtelingenWerk wil graag een onafhankelijk onderzoek over wat er in deze zaak is misgegaan.

Lees ook
VluchtelingenWerk over uitruil van vluchtelingen: ‘Schaamte voorbij’

Het gezin kreeg overigens woensdag te horen alsnog een verblijfsvergunning te krijgen, heeft de advocaat van de familie aan het AD laten weten.

Worstel je met suïcidale gedachten of maak je je zorgen om iemand anders? Praat er dan over. Bel 113 of ga naar www.113.nl. Het nieuwe nummer van Stichting Zelfmoordpreventie 113 is 24 uur per dag en zeven dagen per week bereikbaar.