Annette Herfkens stapte op 14 november 1992 met tegenzin in een klein vliegtuigje in Vietnam. Een half uur later vloog het toestel tegen een berg. Annette overleefde als enige.
Acht dagen zat ze alleen in de jungle: Eigenlijk was het daar heel fijn.
Boek
Twintig jaar na dato schreef ze er een boek over: Turbulentie. Voornamelijk als civiele plicht, aldus Annette want eigenlijk houd ik helemaal niet van schrijven.
Civiele plicht?
Ja, ik vond dat dit verhaal verteld moest worden. Ik hoopte eigenlijk dat iemand anders het zou schrijven, maar dat gebeurde niet. Later bleek ook dat dat helemaal niet kon, omdat iedereen juist wilde weten wat mijn perspectief was en niet dat van een journalist. Toen ben ik het zelf maar gaan schrijven.
Hoe heb je dat aangepakt?
Ik ben gewoon korte verhaaltjes gaan schrijven. Over mijn leven voor de vliegramp, over mijn verloofde ‘Pasje’, over mijn dagen in de jungle. Maar vooral ook over mijn leven erna, over de inzichten die ik kreeg. Mijn zoon is autistisch en is altijd om 05.00 uur wakker. Ik sta daardoor heel vroeg op en ben die tijd toen gaan benutten. Elke ochtend schreef ik twee uur, net zo lang tot het af was. Op een gegeven moment heb ik alle verhaaltjes in de gang gelegd en ben ik een structuur gaan maken. Ik merkte dat iedereen zo zijn eigen verwachting van het verhaal heeft. Daarom heb ik vrienden en mijn familie hun eigen perspectief laten opschrijven.
Wat is jouw perspectief dan?
Ik merkte dat er een bepaalde verwachting is bij mensen. Dat het vreselijk zou zijn in die jungle, dat ik daar angstig aan terug denk. Maar dat is dus niet zo. Eigenlijk was het daar heel fijn. Ik keek naar de blaadjes boven me en dat gaf me rust. Ik accepteerde de situatie zoals die was. En juist dat is het perspectief dat ik met dit boek wil laten zien. Doodgaan is niet eng, weet ik nu. Ik rouw nog altijd om mijn verloofde Pasje die ook in het vliegtuig zat, maar ik ben blij dat ik nog leef en met het leven dat ik nu leid.
Vooral nabestaande
Annette – ‘Herf’ voor haar vriendinnen – groeide op in een welgestelde familie in Den Haag, haar zusje is PVDA-Kamerlid Eveline Herfkens. Ze studeerde in Leiden en verdiende op haar dertigste al miljoenen in de financiële wereld. Haar grote liefde Willem van der Pas (‘Pasje’) was op slag dood tijdens het vliegtuigongeluk en volgens Annette verschoof haar rol al snel van overlevende naar die van nabestaande. Ik woon nu al jaren in New York, maar iedere keer als ik hier door Amsterdam loop, mis ik Pasje. Dan loop ik het liefst even alleen door het steegje waar we zo vaak samen een patatje haalden. Voor mij is het ongeluk zelf geen heet hangijzer meer. Oké, ik stap niet graag een vliegtuig in. Maar ik doe het wel. En bij vliegrampen zoals met Malaysia Airlines denk ik niet terug aan mijn eigen avontuur, maar voel ik mee met de nabestaanden.
Verdomd mooi
Haar huidige leven lijkt in niets op dat van voor het vliegtuigongeluk, maar weemoedig is Annette absoluut niet. In Turbulentie beschrijft Annette op een Eat Pray Love-achtige manier hoe deze ervaring haar heeft verrijkt. Met een prettige kalmte beschouwt ze wat haar is overkomen. Van het moment dat ze voor het eerst goed naar zichzelf kijkt nadat ze met helse pijn uit het wrak is gekropen: Ik zie bot. Mijn scheenbeen ligt wel 10 centimeter open. Het lijkt net een bladzijde in een biologieboek, tot het bezoek aan de rampplek met haar dochter en de kleinheid van haar leven nu.
Voor iemand die niet van schrijven houdt heeft ze wel een verdomd mooi boek afgeleverd. Turbulentie en ligt nu in de winkel voor € 19,99.
Annette in het ziekenhuis in Singapore, 1992. Tien dagen nadat zij gevonden werd in Vietnam.
